Tin giả, trong từ điển
tiếng Anh và truyền thông quốc tế gọi là fake news, có nghĩa là tin rác, tin
giả mạo được tuyên truyền nhằm cố ý lừa bịp người khác. Ở Việt Nam, trong đời
sống dân gian, loại tin đó được gọi nôm là “tin vịt”. Tin giả giờ đây không chỉ
được lan truyền miệng từ người này sang người kia mà thông qua các hiệu ứng truyền
thông, mạng xã hội, nó lan truyền với tốc độ chóng mặt. Vì là tin bịa đặt nên
được cường điệu, hàm chứa sự ly kỳ, dễ đánh vào xúc cảm, tâm lý của những người
có độ “hóng” cao.
Tin giả được tạo dựng,
tán phát liên quan đến các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc
phòng, an ninh, đối ngoại... gây những hệ quả nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu đến
đạo đức, lối sống, nhân cách của cá nhân, cộng đồng và văn hóa dân tộc cũng như
thái độ, suy nghĩ, hành động của người dân. Một trong những hệ quả mà các tin
tức giả gây ra là làm suy giảm niềm tin của công chúng vào các cơ quan báo chí,
truyền thông, khiến cho công chúng không xác định được đâu là những nguồn tin
đáng tin cậy để tiếp nhận. Trong điều kiện các thế lực thù địch, cơ hội, phản
động đang triệt để lợi dụng internet để tiến hành chống phá, các tin tức, hình
ảnh giả mạo được tung ra muôn hình vạn trạng. Các bằng chứng nghiên cứu khoa
học cho thấy, sai lệch niềm tin do tiếp nhận tin giả giống như dịch bệnh lây
lan. Khi cá nhân chia sẻ tin giả cũng đồng nghĩa với lây truyền niềm tin độc
hại.
Thời gian qua, tình
trạng tán phát tin giả, tin sai sự thật trên Internet rất phức tạp. Các đối
tượng triệt để lợi dụng các tính năng của mạng xã hội để tuyên truyền, vu cáo,
kích động chống Đảng, Nhà nước, chính quyền các cấp, gây rối loạn về thông tin.
Thủ đoạn phổ biến là
tạo lập các tài khoản cá nhân trên mạng xã hội, mạo danh lãnh đạo Đảng, Nhà
nước, người đứng đầu chính quyền các cấp, mạo danh người nổi tiếng; chỉnh sửa
các thông số kỹ thuật của tập tin thời gian để đăng tải tin giả, tin sai sự
thật nhằm dẫn dắt dư luận; lợi dụng các sự kiện nóng, các vấn đề thu hút sự
quan tâm của xã hội để tạo dựng thông tin giả mạo, đánh lừa dư luận.
Bên cạnh đó, xuất hiện
hiện tượng một số đối tượng xấu vì động cơ vụ lợi đã tạo dựng tin giả, tin sai
sự thật, tán phát trên mạng xã hội để thu hút người dùng tương tác nhằm thu về
lợi ích từ việc bán hàng, ủng hộ, tài trợ bằng tiền, lợi ích vật chất... gây
hoang mang dư luận. Họ tung ra tràn lan các video có nội dung nhảm nhí, giật
gân trên mạng xã hội nhằm lôi kéo người xem để kiếm tiền. Một số đối tượng tìm
mọi cách để gây ảnh hưởng, nổi tiếng trên mạng xã hội, sản xuất video có nội
dung phản cảm, thiếu tính giáo dục, giả mạo thông tin, kích động bạo lực, bôi
nhọ, nói xấu Đảng, chính quyền…
Trên thực tế, tin giả
không chỉ gây tâm lý hiếu kỳ, tò mò của độc giả mà nó còn làm suy yếu các
phương tiện truyền thông. Tin giả không chỉ hướng lái sai lệch người đọc, người
xem mà nhiều khi còn đánh lừa cả một số phóng viên khiến báo chí cũng trở thành
nạn nhân. Tin chưa được kiểm chứng từ cá nhân trên Facebook, Zalo... nhưng có
những phóng viên khi sử dụng đã thiếu kiểm chứng, biến thành sản phẩm báo chí,
vô tình tiếp tay cho kẻ xấu. Do vậy, để bảo đảm tính kịp thời, hiệu quả trong
nhận diện, phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả với nạn tin giả, giảm thiểu tác động
xã hội của nó, cần có sự vào cuộc mạnh mẽ, liên thông của các cơ quan chức
năng. Cần phải có cơ chế phối hợp chặt chẽ nhưng linh hoạt, vận dụng nghiêm
khắc chế tài, luật pháp để xử lý nghiêm mọi cá nhân, tổ chức tung tin giả.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét