Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh rất coi trọng vị trí, tầm quan trọng của
đội ngũ trí thức nói chung, đội ngũ trí thức trẻ nói riêng đối với sự nghiệp
đấu tranh chống giặc ngoại xâm thống nhất đất nước và kiến thiết, dựng xây nước
nhà. Bối cảnh hiện nay, đáp ứng xu thế phát triển với tác động của Cách
mạng công nghiệp lần thứ tư, việc nghiên cứu và vận dụng linh hoạt, sáng tạo tư
tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng đội ngũ trí thức trẻ sẽ tạo động lực để Việt
Nam phát triển nhanh và bền vững.
Chủ tịch Hồ
Chí Minh khẳng định: “Trí thức là vốn liếng quý báu của dân tộc. Ở nước khác
như thế, ở Việt Nam càng như thế”. Việc nghiên cứu, vận dụng sáng
tạo tư tưởng Hồ Chí Minh là cơ sở lý luận giúp Đảng, Nhà nước tiếp tục xây
dựng, hoàn thiện chủ trương, chính sách về xây dựng, phát triển đội ngũ trí
thức trẻ đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh, bền vững trong bối cảnh tác
động của Cách mạng công
nghiệp 4.0.
Về vị trí, vai trò của đội ngũ trí thức trẻ, Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên”. Trong Thư gửi thanh niên và nhi đồng toàn quốc nhân dịp Tết sắp đến (tháng 1-1946), Người viết: “Một năm khởi đầu từ mùa xuân. Một đời khởi đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội”. Suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành tình cảm đặc biệt cho thanh niên, nhất là thanh niên trí thức qua việc bồi dưỡng, giáo dục, rèn luyện.
Theo Người, trí thức trẻ là một
bộ phận quan trọng của đội ngũ trí thức Việt Nam, là lực lượng tiên phong trong
đội ngũ thanh niên. Họ là lực lượng có tinh thần yêu nước nồng nàn, có khát
vọng ý chí vươn lên, có đạo đức cách mạng trong sáng, dám nghĩ, dám làm, dám hy
sinh; có vị trí, vai trò quan trọng trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng, thống
nhất dân tộc và kiến thiết nước nhà. Đồng thời, họ đang công tác, hoạt động và nghiên
cứu ở nhiều lĩnh vực kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh,… quan trọng của
đất nước.
Về trách nhiệm của đội ngũ trí
thức trẻ, Người nhắc nhở: “Thanh niên muốn làm người
chủ tương lai cho xứng đáng thì ngay hiện tại phải rèn luyện tinh thần và lực
lượng của mình, phải ra làm việc để chuẩn bị cái tương lai đó” và "Để
thật xứng đáng là người chủ của một nước xã hội chủ nghĩa, thanh niên ta quyết
tâm thực hiện mấy điều sau đây: Phải thấm nhuần đạo đức cách mạng tức là
khiêm tốn, đoàn kết, thực hành chủ nghĩa tập thể, thương yêu, giúp đỡ lẫn nhau,
người tiên tiến thì giúp đỡ người kém, người kém phải cố gắng để tiến lên, ra
sức cần kiệm xây dựng nước nhà; phải nghiêm khắc chống chủ nghĩa cá nhân như tự
tư tự lợi, tự kiêu, tự mãn, chỉ tham việc gì có danh tiếng, xem khinh những
công việc bình thường. Phải chống tham ô, lãng phí; phải cố gắng học hỏi để
không ngừng nâng cao trình độ chính trị, văn hóa và kỹ thuật để phục vụ Tổ
quốc, phục vụ nhân dân”.
Về mục tiêu và khát vọng, Hồ Chí Minh nhấn mạnh đến: (1) Mục tiêu xây dựng đội ngũ trí
thức trẻ: Trí thức trẻ phải gắn với vận mệnh dân tộc, thể hiện nghĩa vụ và
trách nhiệm của mình với đất nước; (2) Đội ngũ trí thức trẻ phải gắn bó thường
xuyên, mật thiết với nhân dân, trên tinh thần khiêm tốn học hỏi những điều hay
lẽ phải, vì tuổi trẻ đôi khi chưa có kinh nghiệm muốn khẳng định mình dễ dẫn
đến vội vàng, nhất là đội ngũ trí thức trẻ thuần túy về khoa học, kỹ thuật.
Nhận xét về thanh niên, trong đó có thanh niên trí thức, Người cho rằng: “Ưu
điểm của thanh niên ta là hăng hái, giàu tinh thần xung phong. Khuyết điểm là
ham chuộng hình thức, thiếu thực tế, bệnh cá nhân, bệnh anh hùng. Rất mong toàn
thể thanh niên ta ra sức phát triển những ưu điểm và tẩy sạch những khuyết điểm
ấy. Huy hiệu của thanh niên ta là “tay cầm cờ đỏ sao vàng tiến lên”; (3) Đội
ngũ trí thức trẻ nhiệt huyết, khao khát được cống hiến để khẳng định mình và phục
vụ cho Tổ quốc. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, đội ngũ trí thức trẻ là những người
có học vấn, có năng lực sáng tạo, hoài bão lớn, dám làm những việc lớn, ích
nước, lợi dân; (4) Đội ngũ trí thức trẻ năng động, chủ động kết bạn với các
quốc gia trên thế giới; (5) Coi trọng giáo dục đạo đức, lý tưởng cách mạng cho
trí thức trẻ.
Về quan điểm xây dựng đội ngũ
trí thức trẻ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt
quan tâm đến việc đào tạo đội ngũ trí thức cho cách mạng, đề ra phương châm vừa
cải tạo và sử dụng những trí thức cũ, vừa xây dựng và phát triển lực lượng trí
thức mới. Người đã rất đề cao, coi trọng người trí thức, các biện pháp, chính
sách động viên, khuyến khích đội ngũ trí thức tham gia vào sự nghiệp cách mạng;
đào tạo trí thức mới, cải tạo trí thức cũ, để xây dựng đội ngũ trí thức có phẩm
chất khoa học, có đạo đức và năng lực thực tiễn cao.
Trong tác phẩm Sửa đổi lối làm
việc, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Sắp xếp thời gian và bài học… phải cho
khéo, phải có mạch lạc với nhau, mà không xung đột với nhau”. Trí thức trẻ luôn
phải trau dồi, học tập, lĩnh hội kho tàng tri thức của nhân loại là vô tận,
người học phải biết chọn lựa nội dung phù hợp... Trí thức không chỉ học mà phải
hành. Hành là làm, ứng dụng kiến thức vào thực tiễn. Học với hành phải đi đôi
nghĩa là học và hành không thể tách rời, phải coi trọng như nhau. “Hành” được
đến đâu, điều đó còn tùy thuộc vào tri thức “học” được phong phú sinh động và
sâu sắc thế nào. “Học đi đôi với hành” vì chúng là hai mặt thống nhất với nhau,
bổ sung cho nhau. Đó là hai công việc thống nhất với nhau trong quá trình
học tập. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh “Học phải đi đôi với hành” chính là nguyên
lý, là phương châm giáo dục, đồng thời là phương pháp học tập đạt hiệu quả cao.
Có thể thấy, tư tưởng về đội
ngũ trí thức trẻ đã thể hiện tầm nhìn chiến lược của Chủ tịch Hồ Chí Minh, là cơ
sở lý luận và thực tiễn cho Đảng, Nhà nước quan tâm, bồi dưỡng đội ngũ trí thức
trẻ. Đồng thời, thể hiện tình cảm, sự quan tâm,
chăm lo, dìu dắt của Chủ tịch Hồ Chí Minh dành cho đội ngũ trí thức trẻ. Tư
tưởng và tình cảm của Người chính là nguồn động lực, khích lệ ý chí, tinh thần,
nghị lực vươn lên chiếm lĩnh những tầm cao mới của đội ngũ trí thức trẻ trong
sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Sưu tầm
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét