Chủ nghĩa xã hội là một chế độ xã hội hiện thực

 

Đó là một mô hình, kiểu tổ chức xã hội dựa trên những nguyên tắc căn bản của chủ nghĩa xã hội khoa học. Theo quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin, sự ra đời của hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa là quá trình lịch sử tự nhiên, tất yếu phải trải qua thời kỳ quá độ, giai đoạn thấp và giai đoạn cao. Trong đó, giai đoạn thấp là chủ nghĩa xã hội, phản ánh những đặc trưng bản chất ưu việt so với các chế độ xã hội khác trên các phương diện kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội. Mô hình chủ nghĩa xã hội vừa mang tính phổ biến, vừa phản ánh tính đặc thù và trải qua nhiều giai đoạn phát triển khác nhau, hướng tới mục tiêu cuối cùng là giải phóng con người, mang lại tự do, hạnh phúc và tạo điều kiện, cơ hội cho con người phát triển toàn diện.

Thực tiễn sau khi Cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917 giành thắng lợi đã khai sinh ra chủ nghĩa xã hội hiện thực - mở đầu một chế độ xã hội mới khác hẳn về chất so với các chế độ xã hội trước đó, dựa trên các nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác. Chủ nghĩa xã hội hiện thực đã khẳng định sức sống và vị thế của nó trong hơn bảy thập kỷ. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan khác nhau, chế độ xã hội chủ nghĩa ở các nước Đông Âu và Liên Xô đã lâm vào khủng hoảng, sụp đổ vào cuối những năm 80, đầu những năm 90 của thế kỷ XX. Một số nước xã hội chủ nghĩa tiếp tục kiên định mục tiêu, lý tưởng chủ nghĩa xã hội, tiến hành công cuộc đổi mới, cải cách, mở cửa và giành được nhiều thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử. Hiện nay, các nước xã hội chủ nghĩa đang tiếp tục hoàn thiện mô hình, tìm kiếm con đường, biện pháp để khẳng định triển vọng phát triển.