Tỉnh táo nhận diện các hành vi lừa đảo trên không gian mạng
Theo thống kê, chỉ tính năm 2022 đã xảy ra gần 13.000 vụ lừa đảo trên mạng
internet với 2 loại hình lừa đảo chính: Lừa đảo để đánh cắp thông tin cá nhân
(chiếm 24.4%) và lừa đảo tài chính (chiếm 75,6%). Việc lừa đảo đánh cắp thông
tin cá nhân cũng là bước đệm để tiếp nối cho việc lên kịch bản thực hiện lừa đảo
tài chính. Như vậy, lừa đảo tài chính chiếm phần lớn trong số các vụ lừa đảo
qua mạng. Trong thời gian qua để bảo vệ người dân, cộng đồng trước vấn nạn lừa
đảo qua mạng, các cơ quan chức năng đã phát hiện và ngăn chặn hàng nghìn trang
điện tử vi phạm pháp luật; các doanh nghiệp cũng đã cung cấp dịch vụ, doanh
nghiệp an toàn, an ninh mạng được triển khai đảm bảo bằng nhiều biện pháp kỹ
thuật; hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho khách hàng, người dân đã
bước đầu mang lại hiệu quả nhất định.
Tuy nhiên, hiện nay không ít người
đã sập bẫy và bị mất tiền bởi những hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản bởi
chúng đã đánh chung vào tâm lý nhẹ dạ cả tin, thiếu sự tiếp cận thông tin, thiếu
việc làm hoặc thu nhập thấp, đánh vào lòng tham ẩn sâu trong mỗi con người.
Đáng chú ý, hành vi lừa đảo bán hàng trực tuyến xảy ra càng nhiều hơn trong dịp
Tết Nguyên Đán. Lừa đảo trực tuyến tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau,
trong đó có gần 9.400 trường hợp bị lừa đảo trực tuyến có liên quan đến giả mạo
thương hiệu, giả mạo số điện thoại của cơ quan chức năng và giả mạo website của
các cơ quan chính thống, từ giao diện đến địa chỉ đều na ná như: Website của
ngân hàng hay công ty chứng khoán, đã không ít người bị mất tiền, do tự mình
đưa cả tên truy cập và mật khẩu cho các đối tượng lừa đảo. Khi người dùng truy
cập và làm theo hướng dẫn đường link nhập thông tin đăng nhập vào đó mà đối tượng
gửi tới thì ngay lập tức những trang Website giả mạo đó sẽ đánh cắp những thông
tin truy cập của người dùng và tự động đổi ngay mật khẩu. Ngoài ra, chúng còn sử
dụng tin nhắn giả danh ngân hàng để đánh lừa người dùng như giả mạo đầu số ngân
hàng tạo niềm tin dụ dỗ họ đăng nhập vào các website hòng đánh cắp thông tin
tài khoản ngân hàng và thực hiện giao dịch chiếm đoạt tài sản.
Hiện nay, theo ước tính, Việt Nam hiện
có hơn 70 triệu người sử dụng Internet. Trong giai đoạn đẩy mạnh và tăng tốc
chuyển đổi số hiện nay, các đối tượng xấu đã lợi dụng sự bùng nổ về công
nghệ thông tin, những tiện ích mà công nghệ thông tin mang lại để thực hiện nhiều
vụ lừa đảo trực tuyến, chiếm đoạt tài sản có giá trị cao. Số người sử dụng
internet ngày càng tăng lên rất nhiều cả người lớn tuổi và trẻ tuổi và đây
chính là đích ngắm của các Hacker khi càng nhiều người sử dụng internet thì
càng có xác suất nhiều người dính phải cái bẫy lừa đảo này.
Vì vậy, để phòng tránh hậu quả thiệt
hại có thể xảy ra, người dùng cần nhận diện rõ 3 nhóm (Giả mạo thương hiệu; chiếm
đoạt tài khoản và các hình thức kết hợp khác) với 16 hình thức lừa đảo thường
xuyên diễn ra trên không gian mạng Việt Nam sau đây:
Nhóm 1: Giả mạo thương hiệu: Là
giả mạo thương hiệu của các tổ chức như: Ngân hàng, cơ quan nhà nước, công ty
tài chính, chứng khoán… để gửi SMS lừa đảo cho nạn nhân hoặc giả mạo các trang
web/blog chính thống như: Giao diện, địa chỉ tên miền/đường dẫn,…để tạo
uy tín lừa nạn nhân, thu thập thông tin cá nhân của người dân.
Nhóm 2: Chiếm đoạt tài khoản: Tức
là chiếm quyền sử dụng các tài khoản mạng xã hội (Zalo, Facebook, Tiktok…) để
tiến hành gửi tin nhắn lừa đảo cho bạn bè người thân nhằm chiếm quyền tài khoản,
lấy cắp thông tin, chiếm đoạt tài sản, bôi nhọ danh dự, tống tiền…hình thức lừa
đảo này đã xuất hiện khá phổ biến, nhưng vẫn có nhiều người mắc phải; Bên cạnh
đó, chúng còn sử sụng các ứng dụng, quảng cáo tín dụng đen xuất hiện trên các
trang web, gửi tràn lan qua các kênh thư điện tử rác, tin nhắn SMS, mạng xã hội
Facebook, Telegram, Zalo để lừa nạn nhân thành các co nợ trong khi chính nạn
nhân cũng không biết.
Nhóm 3: Các hình thức kết hợp: Là
sử dụng số điện thoại (trong nước, nước ngoài, đầu số lạ để giả danh cơ quan chức
năng, công an, nhà mạng viễn thông… để tiến hành gọi điện thoại cho nạn nhân
thông báo vi phạm pháp luật và yêu cầu chuyển khoản hoặc sử dụng số điện thoại
đầu số lạ gọi điện cho nạn nhân, khi bắt máy nạn nhân sẽ bị trừ tiền trong tài
khoản mà không hề hay biết.
Giả mạo trang thương mại điện
tử lớn tại Việt Nam, nước ngoài để lừa nạn nhân làm cộng tác viên. Để dẫn dụ nạn
nhân, đối tượng xấu thực hiện chạy quảng cáo lừa đảo trên Facebook hay gửi tin
nhắn quảng cáo spam qua SMS.
Lan truyền tin giả đánh vào
tâm lý hiếu kỳ, sự thương người và lòng tin để câu View, câu Like và sau đấy là
lừa gạt chiếm đoạt tài sản qua hình thức từ thiện, kêu gọi đóng góp lừa đảo…
Lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua
quảng bá bán hàng online trên Facebook (bán hàng giả, chất lượng kém, vé máy
bay giả, khuyến mãi giả, hàng ảo hoặc rao bán giả mạo không tồn tại sản phẩm.
Giả mạo trang cá nhân, tài khoản
người dùng trên Facebook, Telegram, Zalo để tạo uy tín và lừa nạn nhân sử dụng
dịch vụ hoặc đầu tư. Chẳng hạn như lừa chiếm đoạt tài sản bằng cách chờ trực
trên các Fanpage có tích xanh, Fanpage của người nổi tiếng trên mạng xã hội để
nhắn riêng với nạn nhân đóng giả là nhân viên, trợ lý.
Bẫy tình, lợi dụng tình cảm
lòng tin và sự thương hại để lừa đảo qua các nền tảng Facebook, Zalo, Tinder,
Telegram.
Lừa đảo cài cắm mã độc thông qua đường
dẫn độc hại, phần mềm độc hại như: Tiện ích mở rộng cho trình duyệt, phần mềm bẻ
khóa - crack. Đối tượng tạo những công cụ, đường dẫn, phần mềm độc hại để chiếm
đoạt tài sản, thông tin tài khoản mạng xã hội, ngân hàng thông qua tiếp cận nạn
nhân từ chạy quảng cáo đường link độc hại, phát tán mã độc, phần mềm độc hại
qua Facebook, Telegram, Google Search, Google Play Store, Apple’s App Store và
email.
Thông báo
trúng thưởng, quà tặng, khuyến mại để lừa nạn nhân đánh cắp thông tin tài khoản
và tài sản thông qua các trang web giả mạo.
Thủ đoạn nâng cấp lên SIM 4G
hay 5G để lừa lấy số điện thoại của nạn nhân nhằm chiếm đoạt thông tin tài khoản
và tài sản.
Giả mạo email của ngân hàng, ví điện
tử, tổ chức uy tín để uy hiếp, đe doạ lừa tiền nạn nhân.
Lập sàn đầu
tư tiền ảo crypto, đầu tư đa cấp, đầu tư nhị phân, đầu tư Forex… lừa đảo chiếm
đoạt tài sản.
Tóm lại, hành vi lừa đảo là một
trong những hình thức tấn công phổ biến nhất được tin tặc sử dụng nhằm đánh lừa
người dùng internet tiết lộ thông tin cá nhân có giá trị. Hãy tỉnh táo để thực
sự là người sử dụng Internet thông minh nhất.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét