Làm sao để phản biện có tâm, ứng xử xứng tầm

 “Phản biện” hay “phản biện xã hội” là thuật ngữ quen thuộc trong môi trường dân chủ ngày nay. Hoạt động này ngày càng khẳng định là yếu tố quan trọng, góp phần thúc đẩy sự ổn định và phát triển đất nước.

Đảng ta luôn khuyến khích, coi trọng, tiếp thu các ý kiến phản biện nhằm mở rộng dân chủ, củng cố, phát triển lý luận, hiến kế xây dựng chủ trương, đường lối lãnh đạo. Để phản biện thực sự trở thành động lực, nhân tố thúc đẩy phát triển, tránh để các thế lực thù địch và phần tử cơ hội, phản động lợi dụng xuyên tạc, chống phá, thì mọi ý kiến phản biện đều phải xuất phát từ cái tâm trong sáng, mang tinh thần xây dựng. Việc tiếp thu, ứng xử với các ý kiến phản biện trong môi trường công nghệ số của tổ chức Đảng các cấp phải thể hiện tính khoa học, xứng tầm…

Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011) khẳng định: “Đảng tôn trọng tính tự chủ, ủng hộ mọi hoạt động tự nguyện, tích cực, sáng tạo và chân thành lắng nghe ý kiến đóng góp của Mặt trận và các đoàn thể. Đảng, Nhà nước có cơ chế, chính sách, tạo điều kiện để Mặt trận và các đoàn thể nhân dân hoạt động có hiệu quả, thực hiện vai trò giám sát và phản biện xã hội”.

Thực tiễn chứng minh, muốn phản biện hiệu quả, trước hết người có ý kiến phản biện phải có đầy đủ căn cứ lý luận, kiến thức chuyên môn và sự trải nghiệm thực tiễn đối với vấn đề, lĩnh vực mình nêu ra. Tư duy phản biện là một quá trình biện chứng, bao gồm phân tích và đánh giá thông tin theo các cách nhìn khác cho vấn đề đã đặt ra, nhằm làm sáng tỏ và khẳng định lại tính chính xác của vấn đề. Lập luận phản biện phải rõ ràng, logic, thuyết phục và công tâm. Trong thời đại số, với sự can thiệp, ứng dụng mạnh mẽ và toàn diện công nghệ thông minh vào các lĩnh vực đời sống xã hội, môi trường của phản biện xã hội ngày càng cởi mở, thông thoáng, tiện lợi. Bầu không khí dân chủ, tự do ngôn luận giúp cho Đảng, Nhà nước và các tổ chức trong hệ thống chính trị của đất nước có được những “Hội nghị Diên Hồng” của thời đại mới, với tinh thần toàn dân lo việc nước, toàn dân bàn việc Đảng.

Đặc biệt trong thời điểm diễn ra đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội XIII của Đảng, môi trường phản biện xã hội giúp cho đại hội các cấp tận dụng trí tuệ tập thể, góp ý của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong xây dựng báo cáo chính trị, đề ra mục tiêu, phương hướng, giải pháp lãnh đạo nhiệm kỳ mới đáp ứng yêu cầu phát triển. Một trong những vấn đề mấu chốt của đại hội đảng bộ các cấp lần này là báo cáo chính trị phải xác định đúng và trúng các khâu đột phá, lãnh đạo khắc phục những tồn tại, yếu kém để hoàn thành các mục tiêu, nội dung trong 5 năm tới và những năm tiếp theo. Để có sự đột phá hiệu quả, đòi hỏi nội hàm của nó phải hội tụ những tư duy mới, phát kiến, sáng kiến mới. Đây chính là môi trường để phát huy phản biện xã hội, tiếp thu ý kiến của các tầng lớp nhân dân và cán bộ, đảng viên…

Nhất quán phản biện là để thống nhất, xây dựng

Như vậy, mục đích cao nhất và duy nhất của phản biện xã hội chính là xây dựng. Tuy nhiên, môi trường phản biện càng dân chủ, cởi mở thì hoạt động chống phá của các thế lực thù địch càng tinh vi. Lợi dụng phản biện để kích động, chống phá Đảng, phỉ báng lãnh tụ, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng… là những chiêu bài quen thuộc của các thế lực thù địch, với hình thức ngày càng tinh vi.

Góp ý, phản biện là quyền dân chủ của toàn dân. Hoạt động phản biện càng cởi mở thì tính dân chủ càng cao. Chính vì thế, việc tiếp nhận, tiếp thu các ý kiến phản biện ở tổ chức Đảng các cấp, nhất là trong quá trình chuẩn bị đại hội và tiến hành đại hội, đòi hỏi phải hết sức tỉnh táo, thận trọng, ứng xử xứng tầm.

Mỗi cán bộ, đảng viên cần thấm nhuần, quán triệt sâu sắc quan điểm, phản biện là để đi đến thống nhất tư tưởng và hành động vì mục tiêu xây dựng và phát triển. Những ý kiến, hành vi đi ngược lại đường lối của Đảng, đi ngược lại lợi ích dân tộc và toàn dân đều là những thứ ngụy phản biện, núp bóng, lợi dụng môi trường dân chủ để “ký sinh” tư tưởng chống đối. Đây là mầm mống của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Chúng ta cần nêu cao cảnh giác, kiên quyết phủ nhận hành vi lợi dụng phản biện xã hội để chống phá, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, tổ chức thành công đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội XIII của Đảng.