Xây dựng chiến lược công tác tuyên giáo đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn cách mạng mới

- Trong suốt tiến trình lịch sử từ khi Đảng ra đời đến nay, ở bất cứ giai đoạn cách mạng nào, công tác tuyên giáo cũng luôn là một bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng trong toàn bộ hoạt động của Đảng; là lĩnh vực trọng yếu xây dựng, bồi đắp, bảo vệ nền tảng chính trị của chế độ, tuyên truyền, giáo dục, động viên và tổ chức nhân dân thực hiện các nhiệm vụ cách mạng, khẳng định và nâng cao vai trò tiên phong của Đảng về lý luận, chính trị, trí tuệ, văn hoá và đạo đức; thể hiện vai trò đi trước, mở đường trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 

SỰ CẦN THIẾT XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC CÔNG TÁC TUYÊN GIÁO

Xuyên suốt 93 năm qua, công tác tuyên giáo của Đảng đã không ngừng đổi mới, sáng tạo, tích cực chủ động tham mưu kịp thời, hiệu quả cho Ban Chấp hành Trung ương, trực tiếp và thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư qua các thời kỳ đối với công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức; về chủ trương, đường lối của Đảng trên các lĩnh vực tuyên giáo. Qua gần 40 năm thực hiện đường lối đổi mới, công tác tuyên giáo đã góp phần từng bước hoàn thiện lý luận về chủ nghĩa xã hội (CNXH), con đường đi lên CNXH và công cuộc đổi mới của đất nước; định hình, định hướng, nhận diện được những mâu thuẫn, bất cập, những động lực khát vọng phát triển, các mối quan hệ trong từng giai đoạn cách mạng; hoàn thiện mô hình hệ thống chính trị; phát triển tư duy lý luận mới trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại phù hợp với yêu cầu của thực tiễn. Công tác tuyên giáo đã thực hiện tốt vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền, bảo vệ, vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tham gia tích cực, có hiệu quả vào công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực và sức chiến đấu của Đảng; cổ vũ toàn Đảng, toàn dân thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế, phấn đấu đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành một nước phát triển, có thu nhập cao, theo định hướng xã hội chủ nghĩa (XHCN).

Tuy nhiên, công tác tuyên giáo của Đảng vẫn còn những hạn chế, bất cập, trong đó có những hạn chế tồn tại kéo dài, chậm được khắc phục. Vị trí, vai trò công tác tuyên giáo có lúc, có nơi chưa thực sự được cấp ủy coi trọng. Thực tiễn gần đây cho thấy công tác tuyên giáo có chiều hướng tập trung xử lý những vấn đề cụ thể, ngắn hạn, chưa giải quyết tốt mối quan hệ biện chứng giữa thực hiện những nhiệm vụ ngắn hạn, trung hạn và dài hạn; tính dự báo thấp, lúng túng trong xử lý những vấn đề phát sinh; chưa thực hiện tốt phương châm đi trước mở đường, đi cùng thực hiện, đi sau tổng kết; chưa kết nối được các mặt, các lĩnh vực để tạo nên sức mạnh tổng hợp của công tác tuyên giáo. Điều đó dẫn đến công tác tham mưu cho Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư trên một số lĩnh vực còn thiếu kịp thời, chưa nhạy bén; công tác tư tưởng còn thiếu sắc bén, tính thuyết phục chưa cao, tính chiến đấu còn hạn chế. Công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận chưa được quan tâm đúng mức, thiếu đồng bộ, chưa đáp ứng yêu cầu; một số vấn đề mới, khó, phức tạp chưa được làm sáng tỏ. Chẳng hạn như: Lý luận về kinh tế thị trường định hướng XHCN; về xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam; về CNXH và con đường đi lên CNXH ở Việt Nam khi nước ta trở thành nước phát triển, có thu nhập cao... Công tác thông tin, tuyên truyền một số chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước còn hạn chế về tính phong phú và thường xuyên, chưa đáp ứng được sự mong đợi của nhân dân. Công tác đấu tranh phản bác, ngăn chặn các thông tin xấu độc, quan điểm sai trái, thù địch có lúc, có nơi chưa mạnh mẽ, hiệu quả chưa cao; công tác nắm bắt dư luận xã hội trước những sự kiện, tình huống bất ngờ chưa kịp thời. Đổi mới nội dung, phương thức công tác tuyên giáo chưa đáp ứng yêu cầu; ứng dụng công nghệ thông tin và những thành tựu của khoa học công nghệ vào việc thực hiện các nhiệm vụ tuyên giáo còn nhiều khó khăn, một số địa phương đã chuyển đổi số nhưng mới ở bước đầu. Công tác sơ kết, tổng kết một số nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng chất lượng chưa cao, chưa tìm ra được những điểm nghẽn để đề xuất giải pháp tháo gỡ, chưa khái quát thành những bài học kinh nghiệm tầm lý luận. Đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo còn mỏng, trình độ chuyên môn, bản lĩnh chính trị của một bộ phận cán bộ chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Bối cảnh tình hình thế giới, khu vực và trong nước hiện nay và giai đoạn tới sẽ tiếp tục có nhiều diễn biến mới, nhanh chóng, phức tạp, khó đoán định, đan xen cả những thời cơ, thuận lợi và thách thức. “Hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, song đang đứng trước nhiều trở ngại khó khăn; cạnh tranh giữa các nước lớn, xung đột cục bộ tiếp tục diễn ra dưới nhiều hình thức phức tạp và quyết liệt hơn, làm gia tăng rủi ro đối với môi trường kinh tế, chính trị, an ninh quốc tế”⁽¹⁾. Một số trào lưu tư tưởng, xu hướng chính trị mới dự báo sẽ xuất hiện trên thế giới, đặc biệt là xu thế cá nhân hóa, dân chủ hóa, tôn trọng và bảo vệ quyền con người. Một số vấn đề như ý thức hệ, lý luận về đấu tranh giai cấp, cách mạng xã hội, chủ quyền lãnh thổ, quan hệ láng giềng… đang bị các thế lực thù địch, cơ hội lợi dụng, xuyên tạc, kích động bạo loạn, gây bất ổn chính trị. Những vấn đề an ninh truyền thống và phi truyền thống; biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn; ô nhiễm môi trường; xu hướng già hóa dân số, phân hóa giàu nghèo; tình trạng tham nhũng, lãng phí, quan liêu, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, “tự diễn biến” “tự chuyển hóa” trong nội bộ… tiếp tục có nhiều diễn biến mới, phức tạp.

Những yếu tố nêu trên đang và sẽ tác động mạnh mẽ, đặt ra những vấn đề mới, đòi hỏi công tác tuyên giáo phải sớm xây dựng chiến lược của Ngành, nâng cao tính dự báo, xây dựng tầm nhìn trung hạn, dài hạn, đổi mới toàn diện cả về nội dung, phương thức, tổ chức bộ máy, phát triển đội ngũ cán bộ; khắc phục những hạn chế, kết nối được các mặt, các lĩnh vực để định hướng sự phát triển của ngành Tuyên giáo.