NHẬN DIỆN VỀ: “Tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trên các lĩnh vực tư tưởng chính trị, tổ chức”.

Kính thưa Hội Thảo!

Trong thời kỳ mới, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã và đang nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi sự nghiệp CNH, HĐH, đưa nước ra khỏi tình trạng kém phát triển, trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020. Những thành tựu Đảng và nhân dân ta đạt được trong suốt mấy trục năm qua là to lớn và có ý nghĩa lịch sử. Tuy nhiên, đất nước vẫn đang đối mặt với không ít khó khăn, thách thức, nhất là CNĐQ và các thế lực thù đich triệt để lợi dụng những yếu kém, bất cập, tiếp tục đẩy mạnh thực hiện “DBHB”. Đặc biệt, chúng tập trung thúc đẩy quá trình “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trên các lĩnh vực tư tưởng chính trị, tổ chức, như Đại hội XI của Đảng cảnh báo: "Những biểu hiện xa rời mục tiêu của chủ nghĩa xã hội, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" có diễn biến phức tạp"[1]. Hiện nay, các thế lự thù địch đang ra sức lợi dụng việc tự phê bình, phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI nhằm chia rẽ nội bộ, làm mất uy tín của Đảng, đẩy mạnh "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trên các lĩnh vực tư tưởng chính trị, tổ chức, đó là vấn đề không thể xem thường; cần phải phân tích làm rõ và có giải pháp phòng, chống kịp thời.  

Để nhận diện rõ "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trên các lĩnh vực tư tưởng chính trị, tổ chức; trước hết chúng ta phải nhận diện được "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" nói chung là sản phẩm và là biểu hiện cụ thể của “DBHB”, do sức ép và áp lực từ “DBHB” tạo nên. Như vậy, “DBHB” là hoạt động tấn công từ phía kẻ thù, còn “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là nói về quá trình diễn ra trong chính nội bộ ta.

“Tự diễn biến” nói chung là một khái niệm chỉ sự vận động bên trong của mọi sự vật, hiện tượng. Quá trình tự diễn biến chịu sự tác động và chi phối của cả nhân tố khách quan và chủ quan, trong đó nhân tố chủ quan là quan trọng. “Tự diễn biến" trong trường hợp này là khái niệm nói lên quá trình tự tan rã, biến chất của một thể chế chính trị - xã hội xét trên tất cả các lĩnh vực: chính trị - tư tưởng, kinh tế - xã hội, văn hóa - tinh thần, diễn ra một cách hòa bình, không bằng các biện pháp bạo lực. Nói cách khác, “Tự diễn biến” là một thủ đoạn cực kỳ nguy hiểm nhưng khó nhận diện của chiến lược “DBHB” của kẻ thù. Dưới góc độ quân sự học, đó là mối quan hệ giữa chủ thể chiến tranh với đối tượng chiến tranh, giữa thế lực xâm lược và lực lượng bị xâm lược, giữa tấn công và bị tấn công… Tương tự như thế, ở tầng bản chất sâu hơn, đó là mối quan hệ giữa toàn cục và cục bộ, giữa chiến lược và chiến thuật, giữa nguyên nhân và kết quả, giữa chiến tranh và chiến trường… Sự thành bại của chúng ta trong cuộc chiến chống chiến lược “DBHB” một phần cơ bản và quyết định tùy thuộc vào phương lược xử lý mối quan hệ đa chiều, phức tạp, biến ảo và không ngừng chuyển hóa lẫn nhau giữa chiến tranh và chiến trường… nhằm không để xảy ra “chiến trường” “tự diễn biến”, góp phần quyết định kết liễu cuộc chiến tranh chống “DBHB” của kẻ thù đối với sự nghiệp cách mạng nước ta.

“Tự diễn biến”, “tự chuển hóa” trong lĩnh vực tư tưởng chính trị, tổ chức thể hiện tập trung trước hết là ở sự dao động về chính trị, mất định hướng, khủng hoảng niềm tin, đường lối chiến lược và lý luận. Ở Việt Nam, trước sự tấn công của kẻ thù bằng “DBHB”, đã làm xuất hiện bệnh cơ hội, thực dụng, thiếu trung thực gia tăng, thái độ thờ ơ, giảm sút lòng tin, phai nhạt lý tưởng, kỷ cương, kỷ luật không nghiêm, nói và làm trái với quan điểm, đường lối của Đảng.

Thực tế cho thấy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trước hết và chủ yếu là về tư tưởng chính trị, tổ chức. Khi tư tưởng có vấn đề thì trong hoạt động thực tiễn dễ nảy sinh tiêu cực; nếu lĩnh vực tư tưởng chính trị, tổ chức bất ổn thì các lĩnh vực khác như: Kinh tế, văn hóa, giáo dục, thậm chí cả quốc phòng - an ninh khó có khả năng và điều kiện phát triển lành mạnh. Một khi tư tưởng chính trị chệch hướng, thì sẽ làm cho bộ máy Đảng và Nhà nước bị chia rẽ và nguy cơ tự sụp đổ của thể chế chính trị là điều khó tránh khỏi.

Hiện nay, chúng ta đang tiến hành đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội lần thứ XIII của Đảng vấn đề “Tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trên lĩnh vực tư tưởng chính trị, tổ chức diễn ra rất phức tạp, đa dạng, nhiều cấp độ, trong đó cấp độ cao nhất là sự suy thoái về tư tưởng chính trị trên các vấn đề, như: phủ nhận nền tảng tư tưởng của Đảng ta là chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; thiếu niềm tin, hoài nghi, thậm chí phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng; xa rời các nguyên lý về xây dựng Đảng kiểu mới, đòi Đảng từ bỏ nguyên tắc tập trung dân chủ và cổ suý cho tư tưởng đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập; phê phán lịch sử thiếu khách quan, toàn diện; đòi xét lại con đường đi lên CNXH ở nước ta, kêu gọi thay bằng chế độ TBCN; xuyên tạc, bôi đen hình ảnh lãnh tụ và các đồng chí lãnh đạo của Đảng, Nhà nước ta... Khi tư tưởng chính trị chệch hướng sẽ làm cho bộ máy Đảng và Nhà nước bị chia rẽ và nguy cơ tự sụp đổ của chế độ chính trị là khó tránh khỏi. Vì vậy, trong những năm qua, các thế lực thù địch luôn đặt trọng tâm thúc đẩy "tự diễn biến", “tự chuyển hóa” về tư tưởng chính trị, tổ chức; trước hết nhằm vào các cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, là nơi hoạch định, đề ra đường lối, chủ trương, chính sách của đất nước. Tùy theo từng đối tượng và phạm vi tác động mà các thế lực thù địch sử dụng những thủ đoạn, nội dung, hình thức và phương pháp thúc đẩy "tự diễn biến", “tự chuyển hóa” trên các lĩnh vực tư tưởng chính trị, tổ chức khác nhau.

Vấn đề trên đã được thực tiễn chứng minh một cách sống động: lịch sử CNXH hiện thực trên thế giới đã có nhiều bài học cay đắng, nhất là những bài học nóng hổi ở Liên Xô và Đông Âu; nơi mà Đảng Cộng sản, giai cấp công nhân, chế độ XHCN đã từng chiến thắng trước mọi thử thách cam go, ác liệt của chiến tranh, nhưng lại gục ngã trong hoà bình, trước sự tấn công nham hiểm, ác độc của chiến lược "DBHB" do CNĐQ và các thế lực thù địch phát động. Trong những nguyên nhân dẫn tới sự sụp đổ CNXH ở Liên Xô và Đông Âu, có nguyên nhân "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trên lĩnh vực tư tưởng chính trị, tổ chức.

Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, CNĐQ và các thế lực thù địch ráo riết đẩy mạnh thực hiện "tự diễn biến", “tự chuyển hóa” đối với các nước XHCN còn lại, trong đó có Việt Nam, vì chúng cho rằng: trong xu thế hội nhập quốc tế, chúng ta mở rộng quan hệ đối ngoại, giao lưu văn hóa, hội nhập kinh tế quốc tế và phát triển kinh tế thị trường sẽ có "khoảng trống" và mặt trái để chúng dễ tiếp cận, lợi dụng chống phá. Bên cạnh đó, lợi dụng chủ trương, chính sách tự do ngôn luận, tự do báo chí của Đảng, Nhà nước; những vấn đề nhạy cảm về nhân quyền, dân tộc, tôn giáo; đặc biệt là những hạn chế, khuyết điểm trong công tác xây dựng Đảng, những yếu kém, tiêu cực của một số đảng viên là cán bộ chủ trì trong giải quyết chính sách kinh tế, xã hội... chúng xuyên tạc, bịa đặt, nhằm tạo ra mâu thuẫn xã hội, thông qua đó, thúc đẩy "tự diễn biến", “tự chuyển hóa” trong nội bộ ta...

Trên thực tế, bên cạnh sự ổn định, vững vàng về tư tưởng chính trị, tổ chức, nội bộ chúng ta cũng đã xuất hiện những dấu hiệu "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" rất đáng lo ngại. “Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có những đảng viên giữ vị trí lãnh đạo, quản lý, kể cả một số cán bộ cao cấp, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống với những biểu hiện khác nhau về sự phai nhạt lý tưởng, sa vào chủ nghĩa cá nhân ích kỷ, cơ hội, thực dụng, chạy theo danh lợi, tiền tài, kèn cựa địa vị, cục bộ, tham nhũng, lãng phí, tùy tiện, vô nguyên tắc…”[2]; thiếu niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, tuy chưa công khai từ bỏ CNXH, song cho rằng, CNXH là mục tiêu cao cả nhưng xa vời, trước mắt nên tập trung phấn đấu cho dân giàu, nước mạnh, xã hội văn minh là đủ.

"Tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trên các lĩnh vực tư tưởng chính trị, tổ chức xuất hiện do nhiều nguyên nhân, cả khách quan và chủ quan, trong đó có sự tác động bởi thủ đoạn "DBDH"  của các thế lực thù địch. Hiện nay, thủ đoạn đó ngày càng thâm độc, xảo quyệt; quyết liệt hơn về cường độ, mở rộng hơn về nội dung, đối tượng, phạm vi hình thức, cũng như phương pháp tấn công. Tuy nhiên, mảnh đất "màu mỡ" của "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trước hết là ở tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên. Đó là tình trạng tiêu cực trong bộ máy Đảng, Nhà nước, tệ nạn tham nhũng, lãng phí chưa được ngăn chặn, đẩy lùi; kỷ luật, kỷ cương trong Đảng, trong các cơ quan Nhà nước và trong xã hội còn nhiều mặt bị buông lỏng; công tác lý luận chưa khắc phục được sự lạc hậu so với phát triển của thực tiễn; lý luận chưa giải đáp có căn cứ khoa học, thuyết phục những vấn đề thực tiễn đặt ra, làm chậm việc hoàn thiện đường lối đổi mới, ảnh hưởng tới sự thống nhất tư tưởng trong Đảng, trong xã hội. Công tác tư tưởng còn thiếu sắc bén, thiếu sức thuyết phục, tính chiến đấu còn hạn chế.

Đối với Quân đội, trong những năm qua đã được Đảng, Nhà nước chăm lo xây dựng về mọi mặt, trước hết là xây dựng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; nhờ đó chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu không ngừng được nâng lên. Quân đội đã hoàn thành tốt nhiệm vụ trong mọi hoàn cảnh, nhất là đã làm tốt vai trò nòng cốt, phối hợp với các ngành, các lực lượng, chủ động phòng ngừa, tích cực tấn công, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn "DBHB" của các thế lực thù địch; là lực lượng quan trọng trong phòng, chống dịch COVID -19 của đất nước góp phần giữ vững ổn định chính trị, xã hội, bảo vệ vững chắc chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN. Nội bộ Quân đội không có biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa".

Tuy nhiên, Quân đội cũng là một bộ phận của xã hội; là lực lượng chính trị, đội quân chiến đấu tin cậy và trung thành tuyệt đối của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Bởi vậy, để chống phá Đảng, chuyển hóa chế độ ta, CNĐQ và các thế lực thù địch đang ráo riết thực hiện "phi chính trị hóa" Quân đội, thực hiện âm mưu chia rẽ Quân đội với Đảng, Quân đội với Công an và tìm cách làm "méo mó" hình ảnh của Quân đội trong lòng nhân dân. Những hạn chế yếu kém như Báo cáo Chính trị của Đảng ủy QSTW tại ĐHĐB Đảng bộ Quân đội lần thứ IX đã chỉ ra: “Một số cán bộ, đảng viên còn chủ quan, mơ hồ, sa sút về phẩm chất đạo đức và lối sống…”; hiện tượng vi phạm pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội của một số đảng viên, cán bộ, chiến sĩ hiện nay, nếu không có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục kịp thời sẽ là nguyên nhân nảy sinh "tự diễn biến", “tự chuyển hóa” về tư tưởng chính trị, tổ chức. Vì vậy, phòng, chống "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trên  lĩnh vực tư tưởng chính trị, tổ chức trong quân đội là một trong những nhiệm vụ trọng tâm cấp bách và thường xuyên của công tác tư tưởng chính trị, tổ chức. Để phòng, chống "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trên các lĩnh vực tư tưởng chính trị, tổ chức trong Quân đội đạt hiệu quả cao, đảm bảo cho Quân đội thật sự là đội quân chiến đấu tin cậy và trung thành tuyệt đối của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

VM.

[1] ĐCSVN, Văn kiện ĐHĐB toàn quốc lần thứ XI, Nxb CTQG - ST, Hà Nội -2011, tr. 29.

[2] . Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương khóa XI, Nxb CTQG - ST, Hà Nội - 2012, tr. 22.

[3]. ĐCSVN, Văn kiện Hội nghị lần thứ tư BCH TW khóa XI, Nxb CTQG - ST, Hà Nội - 2012, tr. 37.