ĐỨC TRỊ VÀ PHÁP TRỊ

 Sau 8 ngày xét xử, nghị án, phiên toà sơ thẩm xét xử các đối tượng trọng vụ án giết người và chống người thi hành công vụ đặc biệt nghiêm trọng tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội với sự chú ý đặc biệt của dư luận đã kết thúc sau Toà án nhân dân Hà Nội tuyên phạt các bị cáo vào chiều 14.9.

Nhìn vào bản án mà Toà sơ thẩm TAND Hà Nội đã tuyên với các bị cáo chúng ta có thể thấy được tính nhân đạo, nhân văn, khoan hồng của pháp luật cũng vừa thấy được sự nghiêm minh của luật pháp.

Hai bị cáo Lê Đình Công, Lê Đình Chức, những kẻ được xác định chủ mưu trong vụ án giết người khiến 3 chiến sĩ công an hy sinh ở Đồng Tâm bị tuyên án tử hình. Lê Đình Doanh bị tuyên phạt mức án chung thân.

Các bị cáo Bùi Viết Hiểu bị tuyên 16 năm tù, Nguyễn Quốc Tiến 13 năm tù, Nguyễn Văn Tuyển 12 năm tù. 19 bị cáo khác, dù hành vi đủ yếu tố cấu thành tội giết người nhưng trên tinh thần nhân đạo, khoan hồng đã được thay đổi tội danh để có cơ hội được sống, được làm lại cuộc đời, trở thành người có ích cho xã hội.

Tại toà, hội đồng xét xử nhận định, hành vi của các bị cáo Lê Đình Công, Lê Đình Chức, Lê Đình Doanh… là vô cùng tàn ác, các bị cáo khi thực hiện hành vi có sự bàn bạc phân công, chuẩn bị kỹ lưỡng phương tiện hành vi phạm tội. Các bị cáo thực hiện đến cùng, hành vi tàn bạo đến mức thi thể bị hại không xác định được phải giám định ADN. Việc thực hiện các hành vi mất hết tính người của các bị cáo đã cấu thành tội danh giết người.

Với bị cáo Lê Đình Doanh, bản án cũng xác định Lê Đình Doanh trực tiếp ném gạch đá bom xăng về phía lực lượng chức năng, cùng bị cáo Lê Đình Chức đổ xăng ra chậu đốt gạt xuống hố. Doanh là một trong những người trực tiếp gây ra cái chết của 3 chiến sĩ. Bị cáo có thân nhân xấu, 3 lần bị xét xử về các tội khác nhưng không ăn năn mà còn tiếp tục phạm tội với tính chất nghiêm trọng hơn.

Hội đồng xét xử cho rằng lẽ ra cần áp dụng hình phạt loại bỏ bị cáo Doanh ra ngoài xã hội nhưng xét thấy bố và chú ruột đã bị tuyên án tử hình, tại tòa bị cáo thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội nên cần phạt tù vĩnh viễn để đảm bảo tính răn đe phòng ngừa chung. Tòa tuyên bị cáo Doanh mức án chung thân.

Bị cáo Bùi Viết Hiểu khi phạm tội là người già cao tuổi, không trực tiếp gây ra cái chết cho 3 chiến sĩ nên có thể xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt.

Đối với 19 bị cáo còn lại trong nhóm bị cáo bị truy tố tội giết người, Hội đồng xét xử cho rằng họ bị ông Kình, Công, Hiểu lôi kéo tham gia khiếu kiện hứa hẹn chia đất Đồng Sênh nên đã tham gia tổ đồng thuận chống đối lực lượng chức năng. Một số bị cáo họp bàn mua xăng, làm bom xăng, làm bùi nhùi, góp 33 triệu mua lựu đạn và vận chuyển về nhà ông Kình. Hầu hết các bị cáo có mặt tại nhà ông Kình tối 8-1 để họp bàn phương thức chống đối.

Tòa nhận thấy các bị cáo đều là nông dân chất phác, thiếu hiểu biết pháp luật nên đã bị ông Kình, Công, Hiểu lôi kéo. Họ đều không trực tiếp thực hiện hành vi gây ra cái chết cho 3 nạn nhân. Các bị cáo cũng ăn năn thừa nhận hành vi phạm tội, không tham gia cùng Chức, Doanh đổ xăng làm chết 3 chiến sĩ, tại tòa đã thành khẩn gửi lời xin lỗi đến gia đình 3 chiến sĩ công an. Hội đồng xét xử đồng quan điểm với viện kiểm sát việc thay đổi tội danh với họ từ "giết người" sang "chống người thi hành công vụ". Thực chất là để nhằm giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo, tạo điều kiện cho các bị cáo có cơ hội làm lại cuộc đời.

Pháp luật của Nhà nước ta luôn rất nghiêm minh, trừng trị thích đáng những kẻ gây ra tội ác, nhưng cũng luôn luôn rất nhân văn, khoan hồng với những người ăn năn hối cải. Đó cũng chính là sự kết hợp giữa đức trị và pháp trị của Nhà nước ta.