Đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam

 Trong bài viết của mình, Tổng Bí thư đã khẳng định: “lý luận về đường lối đổi mới, về chủ nghĩa xã hội và con đường lên chủ nghĩa xã hội của Việt Nam ngày càng hoàn thiện và từng bước được hiện thực hóa”. Đó là một quá trình không ngừng đổi mới nhận thức và tư duy về chủ nghĩa xã hội của Đảng ta. Với nhận thức tổng quát về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta đó là quá độ lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa. Chúng ta quá độ lên chủ nghĩa xã hội với nền sản xuất nhỏ là chủ yếu, mà theo cách nói của V.I.Lênin là “quá độ gián tiếp”. Đây là sự phát triển và đóng góp quan trọng của Đảng ta vào quá trình đổi mới tư duy lý luận về chủ nghĩa xã hội.

Quan điểm này được Đại hội lần thứ VI của Đảng nêu ra và các kỳ Đại hội tiếp theo của Đảng tiếp tục bổ sung, hoàn thiện và khẳng định. Đồng thời, thực tiễn cách mạng trong suốt hơn 35 đổi mới vừa qua đã chứng minh tính đúng đắn về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội mà Đảng ta đã lựa chọn, điều này được khẳng định trong Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng đó là: “tiếp tục khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của chúng ta là đúng đắn, phù hợp với quy luật khách quan, với thực tiễn Việt Nam và xu thế phát triển của thời đại”[8]. Tổng Bí thư luận chứng một cách sáng rõ khi chỉ ra: Việt Nam quá độ lên chủ nghĩa xã hội là một sự nghiệp lâu dài, vô cùng khó khăn và phức tạp. Việc đi lên chủ nghĩa xã hội từ một nước nông nghiệp lạc hậu, bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa, lực lượng sản xuất rất thấp, lại trải qua mấy chục năm chiến tranh, hậu quả rất nặng nề; các thế lực thù địch thường xuyên tìm cách phá hoại, cho nên lại càng khó khăn, phức tạp; cho nên nhất thiết phải trải qua một thời kỳ lâu dài với nhiều bước đi, nhiều hình thức tổ chức kinh tế, xã hội đan xen nhau, có sự đấu tranh giữa cái cũ và cái mới. Những nhận định này là khoa học đứng trên lập trường của người mácxít, hoàn toàn không có sự mơ hồ, ảo tưởng như các thế lực thù địch từng rêu rao.

Trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội, văn hóa tinh thần luôn là động lực quan trọng, về điều này V.I.Lênin đã chỉ ra vấn đề văn hóa, trình độ văn hóa của quần chúng trong xây dựng chủ nghĩa xã hội như là một trong những nhiệm vụ khó khăn, nhưng cơ bản và quyết định nhất, đồng thời là một động lực tinh thần to lớn nhất. Người đặc biệt nhấn mạnh việc cần phải làm giàu trí tuệ của mình bằng tổng số tri thức của nhân loại cộng lại, với tính cách là nội dung cơ bản, vừa là động lực mạnh mẽ về mặt văn hóa tinh thần trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội. Vận dụng trung thành và sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chúng ta phát triển văn hóa trở thành nền tảng tinh thần của xã hội, để văn hóa trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Chúng ta đã nhận thứcvà từng bước hoàn thiện quan niệm kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đây là sự đổi mới căn bản nhận thức về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Cùng với quá trình đó là sự hình thành quan niệm Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản là hình thức tối ưu để thực hiện quyền lực của nhân dân.

Với quan điểm phát triển kinh tế là phải gắn kinh tế với xã hội, thống nhất chính sách kinh tế với chính sách xã hội, tăng trưởng kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội ngay trong từng bước, từng chính sách, trong suốt quá trình phát triển. Theo đó, quan điểm Tổng Bí thư nêu ra trong bài viết: “Chúng ta cần một xã hội mà trong đó sự phát triển là thực sự vì con người, chứ không phải vì lợi nhuận mà bóc lột và chà đạp lên phẩm giá con người. Chúng ta cần sự phát triển về kinh tế đi đôi với tiến bộ và công bằng xã hội, chứ không phải gia tăng khoảng cách giàu nghèo và bất bình đẳng xã hội. Chúng ta cần một xã hội nhân ái, đoàn kết, tương trợ lẫn nhau, hướng tới các giá trị tiến bộ, nhân văn, chứ không phải cạnh tranh bất công, “cá lớn nuốt cá bé” vì lợi ích vị kỷ của một số ít cá nhân và các phe nhóm”. Những nhận định này là hoàn toàn có căn cứ khoa học, bác bỏ hoàn toàn các quan điểm sai trái thù địch xuyên tạc đường lối phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam hiện nay.

Cùng với việc chỉ ra những hạn chế không thể khắc phục được của chủ nghĩa tư bản, trong bài viết, Tổng Bí thư cũng đã khẳng định những thành tựu của chủ nghĩa tư bản đạt được đó là: “Chủ nghĩa tư bản chưa bao giờ mang tính toàn cầu như ngày nay và cũng đạt được nhiều thành tựu to lớn, nhất là trong lĩnh vực giải phóng và phát triển sức sản xuất, phát triển khoa học - công nghệ”. Với quan điểm phủ định biện chứng chúng ta bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa là bỏ qua chế độ áp bức, bất công, bóc lột tư bản chủ nghĩa; bỏ qua những thói hư tật xấu, những thiết chế, thể chế chính trị không phù hợp với chế độ xã hội chủ nghĩa, chứ chúng ta không bỏ qua những thành tựu, giá trị văn minh mà nhân loại đã đạt được trong thời kỳ phát triển chủ nghĩa tư bản; tuy nhiên sự kế thừa này có sự chọn lọc.

Trong bài viết, Tổng Bí thư cũng đã chỉ ra những hạn chế cần phải khắc phục trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Và đi đến kết luận: “Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là đường lối cơ bản, xuyên suốt của cách mạng Việt Nam và cũng là điểm cốt yếu trong di sản tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh”; đồng thời, khẳng định Đảng Cộng sản là nhân tố quyết định thắng lợi của công cuộc đổi mới và bảo đảm cho đất nước phát triển theo đúng định hướng xã hội chủ nghĩa. Đảng luôn kiên trì chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; xây dựng và phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân là cội nguồn của mọi sức mạnh, mọi thắng lợi, là hoàn toàn có căn cứ khoa học không phải là “sự hoang tưởng”, lại càng không phải là “cái bánh vẽ của Đảng Cộng sản Việt Nam”như những luận điệu xuyên tác, phủ nhận thành quả cách mạng chúng ta của các thế lực thù địch.

Qua bài viết của Tổng Bí thư chúng ta thấy rõ giá trị sâu sắc cả về mặt lý luận và thực tiễn, đó là lý luận về chủ nghĩa xã hôi, về chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam và tính tất yếu con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam hiện nay. Bài viết thể hiện tư duy chiến lược sắc sảo, tính khoa học, tính chính trị và tính chiến đấu cao; đồng thời, mang giá trị chỉ đạo hoạt động thực tiễn sâu sắc đối với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta.