MỸ PHẢN ĐỐI YÊU SÁCH VÔ LÝ Ở BIỂN ĐÔNG CỦA TRUNG QUỐC BẰNG GỬI CÔNG THƯ LÊN LIÊN HIỆP QUỐC

      Trưởng phái đoàn Mỹ tại Liên Hợp Quốc (LHQ), Đại sứ Kelly Craft, hôm 1-6 gửi công thư tới Tổng thư ký LHQ để phản đối yêu sách của Trung Quốc (TQ) về Biển Đông đang thu hút sự quan tâm của công luận và các nhà nghiên cứu.

 Nội dung trong công thư ngày 1-6-2020 của Mỹ phản đối các yêu sách của TQ trên Biển Đông có thể được tóm lược thành bốn vấn đề chính.

Thứ nhất, Mỹ phản đối các lập luận về yêu sách của TQ về cái gọi là “quyền lịch sử” của TQ đối với đường lưỡi bò. Lý do là tất cả quyền của TQ (nếu có) tại Biển Đông đều không thể vượt quá các quy định về các vùng biển đã được ấn định bởi Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS). Trong phán quyết 2016 của Tòa Trọng tài vụ Philippines kiện TQ đã nói rõ vấn đề này.

Thứ hai, Mỹ cũng phản đối các lập luận về việc TQ có quyền chủ quyền và quyền tài phán phát sinh từ việc TQ có chủ quyền đối với tất cả thực thể tại Biển Đông mà TQ gọi là Nam hải . Các thực thể này không thể đáp ứng tiêu chuẩn là “đảo” theo Điều 121 UNCLOS. Vậy nên chúng không thể có vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và thềm lục địa kèm theo được. Thêm nữa, đối với những cấu trúc lúc chìm lúc nổi và các bãi ngầm luôn chìm dưới mặt nước biển thì không thể là đối tượng để yêu sách chủ quyền, cũng như không thể có được các vùng biển kèm theo. Cho nên việc TQ khẳng định họ có quyền chủ quyền và quyền tài phán tại đây là phi lý và không thể chấp nhận.

Thứ ba, Mỹ cũng phản đối việc TQ tự ý tuyên bố đường cơ sở thẳng bằng cách bao quanh các cấu trúc nằm rải rác ở Biển Đông. Điều này ám chỉ trực tiếp tới đường cơ sở thẳng bao quanh quần đảo Hoàng Sa (của Việt Nam bị TQ chiếm phi pháp) mà TQ tự ý tuyên bố năm 1996. Đây là việc làm sai trái và đi ngược lại UNCLOS. Bởi vì chỉ có các quốc gia quần đảo mới có thể tuyên bố đường cơ sở như vậy và TQ không phải là quốc gia quần đảo.

Cuối cùng, Mỹ tỏ ý thừa nhận thông qua việc viện dẫn và yêu cầu TQ tuân thủ phán quyết năm 2016 của Tòa Trọng tài. Phán quyết này được coi là một phần của luật biển quốc tế.

Tất cả bốn nội dung này đều trùng hợp với quan điểm của các quốc gia như Philippines, Việt Nam, Indonesia và phần nào của Malaysia. Điều này cho thấy không phải ngẫu nhiên mà các quốc gia đều có quan điểm chung như vậy. Thực tế đã đủ để chứng tỏ sự sai trái của TQ khi đi ngược lại luật biển quốc tế và UNCLOS như thế nào.