56 năm sự kiện Vịnh Bắc Bộ và bài học cho Việt Nam

Ngày 2/8/1964, khu trục hạm Maddox của Hải quân Mỹ xâm nhập sâu vào vùng biển miền Bắc Việt Nam “làm hoạt động tuần tra định kì”, thực chất là tiến hành thu thập thông tin tình báo. Buổi trưa ngày hôm đó diễn ra cuộc chạm trán đầu tiên giữa Hải quân Nhân dân Việt Nam với Hải quân Mỹ: 3 tàu phóng lôi của QĐNDVN xuất hiện và áp sát tàu Maddox.

Thấy 3 tàu phóng lôi ngày càng tới gần, tàu Maddox nổ súng “bắn cảnh báo” trước. 3 tàu Việt Nam bắn súng máy và phóng ngư lôi đáp trả, một ngư lôi bắn trúng chiếc khu trục hạm của Mỹ nhưng không phát nổ. Tàu Maddox cũng bắn trả, gây hư hại nặng cho một tàu phóng lôi, sau đó rút lui.

Hai ngày sau, ngày 4/8/1964, khu trục hạm Maddox được tăng viện bởi khu trục hạm Turner Joy quay lại vùng biển miền Bắc. Tại đây, hai chiếc tàu chiến này lại báo cáo bị phục kích, lần này bị bắn bởi 22 quả ngư lôi. Cho đến nay phần lớn các nhà sử học tin rằng vụ chạm trán thứ hai này không xảy ra, nhưng vào thời điểm đó, báo cáo về “hành động khiêu khích của Bắc Việt” này đã có tác dụng thuyết phục Quốc hội và công chúng Mỹ cho phép Tổng thống Johnson đưa quân vào chiến trường Việt Nam.

Sự kiện Vịnh Bắc Bộ có ý nghĩa lịch sử quan trọng đối với cả hai nước. Đối với Hoa Kì, đó là lần đầu tiên công chúng Mỹ bị lôi vào một cuộc chiến hao người tốn của bởi “một báo cáo nhầm lẫn”. Khi việc này bị phát hiện, nó góp phần quan trọng tạo nên sức ép rút quân đội Mỹ về nước. Nó cũng là bài học cho những Tổng thống sau này trước khi quyết định chiến tranh. Đối với Việt Nam, đây là kinh nghiệm quý báu về hải chiến, cũng như về cách xử lý những hành động khiêu khích của đối phương trên biển.

Diễn đàn Lịch sử Việt Nam

Fact: Gần 40 năm sau, Ngoại trưởng Mỹ Powell đã làm rung động các thành viên Hội đồng Bảo an LHQ khi giơ ra một ống nghiệm và lời cáo buộc đó là “vũ khí hóa học của Saddam Hussein”. Cái cớ tạo ra để khởi đầu cuộc tấn công quy mô lớn vào Iraq.

Thực tế cuộc hủy diệt quốc gia này đã sản sinh ra hoạt tính khiến xuất hiện I.S, và cuộc chiến lan rộng sang các nước khác như Libya, Syria và đến tận một số nước hiện nay… đến mức, ông Trump khi tranh cử đã nói thẳng rằng: Tổng thống Obama và cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton là những người đồng sáng lập ra I.S, khiến dư luận phải suy ngẫm./.