“Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả
nhớ người trồng cây” là truyền thống đạo lý nhân ái, quý báu có từ ngàn đời của
dân tộc Việt Nam ta. Truyền thống tốt đẹp này đã và đang được nhân dân ta
phát huy từ đời này sang đời khác, từ thế hệ này sang thế hệ khác, đặc biệt Chủ
tịch Hồ Chí Minh là một tấm gương tiêu biểu nhất.
73 năm đã qua, chúng ta hãy đọc và suy ngẫm lại những bài
nói, bài viết của Người dành cho thương binh, liệt sĩ để cảm nhận
được sâu sắc hơn sự quan tâm đặc biệt của Chủ tịch Hồ Chí Minh dành cho thương
binh, liệt sĩ những người đã cống hiến xương máu, hy sinh tính mạng
để bảo vệ độc lập, tự do cho Tổ quốc và hạnh phúc của nhân dân.
1. Ngày 17 tháng 7 năm 1947, trong thư gửi Ban Thường trực của Ban Tổ chức “Ngày Thương binh toàn
quốc”, được in trong cuốn Hồ Chí Minh toàn tập, Nhà Xuất bản chính trị quốc
gia HN.2011. tập 5, trang 204, 205, Bác
viết:
“Đang khi Tổ quốc lâm nguy, giang san, sự nghiệp, mồ mả, đền
chùa, nhà thờ của tổ tiên ta bị uy hiếp; cha mẹ, anh em, vợ con, thân thích, họ
hàng ta bị đe dọa; của cải, ruộng nương, nhà cửa, ao vườn, làng mạc ta bị nguy
ngập; ai là người xung phong trước hết để chống cự quân thù, để giữ gìn đất
nước cho chúng ta? Đó là những chiến sĩmà nay một số thành ra thương binh.
Thương binh là những người đã hy sinh gia đình, hy sinh
xương máu để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ đồng bào, vì lợi ích của Tổ quốc, lợi ích
của đồng bào mà các đồng chí đó bị ốm yếu.
Vì vậy, Tổ quốc và đồng bào phải biết ơn, phải giúp đỡ những
người anh hùng ấy.
Trong lúc chống nạn đói kém, đồng bào ta đã từng mỗi tuần
nhịn ăn một bữa, để giúp các đồng bào bị đói. Bây giờ chống nạn ngoại xâm, tôi
chắc đồng bào ta sẽ vui lòng vài ba tháng nhịn ăn một bữa để giúp các
chiến sĩ bị thương.
Ngày 27-7 là một dịp cho đồng bào ta tỏ lòng hiếu nghĩa bác
ái và tỏ lòng yêu mến thương binh.
… Luôn luôn tin vào lòng nhường cơm sẻ áo của đồng bào, tôi
chắc rằng “Ngày thương binh” sẽ có kết quả mỹ mãn.
Tôi xin xung phong gửi một chiếc áo lót lụa mà chị em phụ nữ
đã biếu tôi, một tháng lương của tôi, một bữa ăn của tôi và của các nhân viên
tại Phủ Chủ tịch, cộng là một nghìn một trăm hai mươi bảy đồng (1.127,00)”.
2. Tháng 7 năm 1948, Hồ Chí Minh toàn tập, Nhà xuất bản Chính
trị quốc gia HN.2011. tập 5, trang 584 trong
thư gửi anh em thương binh và bệnh binh tháng 7 năm 1948, được in Hồ Chí
Minh toàn tập, Nhà Xuất bản Chính trị
Quốc gia HN.2011. tập 6, trang 162
Bác viết:
“Các đồng chí đã hy sinh một phần xương máu vì Tổ quốc,
chẳng may bị thương, bị bệnh trước khi quân thù hoàn toàn bị tiêu diệt, kháng
chiến được hoàn toàn thành công.
Chắc các đồng chí không khỏi phân vân. Nhưng các đồng chí
nên một mặt nuôi lại sức khỏe, một mặt cố gắng học tập. Khi đã khôi phục sức
khỏe, các đồng chí sẽ hăng hái tham gia công tác tăng gia sản xuất, để giúp ích
cho Tổ quốc, cũng như các đồng chí đã anh dũng giữ gìn non sông, các đồng chí
sẽ trở nên những người chiến sĩ kiểu mẫu ở hậu phương cũng như các đồng chí đã
làm người chiến sĩ kiểu mẫu ở ngoài mặt trận. Tôi cùng đồng bào luôn luôn nhớ
đến các đồng chí”.
3. Ngày 27-7-1949, thư gửi cụ Bộ trưởng Thương binh và Cựu
binh đăng trên Báo Cứu quốc số 1305, Bác có viết:
Mỗi năm đến ngày 27-7 là Ngày Thương binh, Tử sĩ, nhân dân
có dịp tỏ lòng biết ơn những chiến sĩ đã hy sinh xương máu cho Tổ
quốc, cho đồng bào.
Hôm đó, Bộ không tổ chức lạc quyên. Nhưng Bộ vẫn trông mong
và hoan nghênh đồng bào tùy hoàn cảnh mà gửi thư, tặng quà hoặc lạc quyên giúp.
Vậy, tôi xin xung phong:
- Tặng một số khăn mặt và quần áo mà đồng bào các nơi đã
biếu tôi.
- Gửi một tháng lương của tôi là 1.000 đồng.
- Và nhờ cụ chuyển lời thân ái của tôi an ủi anh em thương
binh cùng các gia đình tử sĩ.
Chào thân ái và quyết thắng.
4. Ngày 27-7-1950, thư gửi Ban Tổ chức Trung ương Ngày
Thương binh, Tử sĩ đăng trên Báo Cứu quốc số 1610, được in trong Hồ Chí
Minh toàn tập, Nhà Xuất bản Chính trị Quốc gia HN.2011. tập 6, trang 415, Bác viết:
Kính gửi Ban Tổ chức Trung ương Ngày Thương binh, Tử sĩ,
Ngày 27-7 là một ngày kỷ niệm. Mỗi năm đến ngày ấy thì người
ái quốc Việt Nam càng tưởng nhớ đến anh em thương binh, tưởng nhớ đến các gia
đình tử sĩ, tưởng nhớ đến những người anh hùng vô danh hoặc đã hy sinh tính
mệnh hoặc đã góp một phần xương máu trong cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc
ta.
Càng tưởng nhớ đến những người con dũng cảm của Tổ quốc, thì
mọi người càng phải thêm hăng hái thi đua làm tròn nhiệm vụ tổng động viên, để
chuẩn bị đầy đủ, để chuyển mạnh sang tổng phản công, để tranh lại độc lập và
thống nhất cho Tổ quốc. Mà cũng là để trả thù cho thương binh và tử sĩ ta.
Năm nay Chính phủ không mở cuộc lạc quyên cho ngày ấy.
Nhưng tôi mong rằng các đoàn thể văn hóa, công nhân, nông
dân, phụ nữ, nhi đồng và các bộ đội hoặc đến an ủi thương binh và gia đình tử
sĩ hoặc viết thư hỏi thăm, ai sẵn quà gì thì biếu quà ấy để tỏ lòng thương mến.
Nhân dịp này, tôi xin gửi một tháng lương để góp vào quỹ tổ
chức. Và tôi trân trọng gửi các anh em thương binh và gia đình các tử sĩ lời
chào thân ái và quyết thắng.
5. Tháng 7-1951, trong thư gửi cụ Vũ Đình Tụng - Bộ trưởng
Bộ Thương binh, Cựu binh về phát động phong trào đón thương binh về làng, in
trong tập Hồ Chí Minh toàn tập, Nhà Xuất bản Chính trị Quốc gia
HN.2011. tập 7, trang 136, Người nhắc:
“Anh em thương binh đã hy sinh một phần xương máu để giữ gìn
Tổ quốc, bảo vệ đồng bào, đã tận trung với nước, tận hiếu với dân. Anh em đã
làm tròn nhiệm vụ, anh em không đòi hỏi gì cả.
… Song đối với những người con trung hiếu ấy. Chính phủ và
đồng bào phải báo đáp thế nào cho xứng đáng?
… Mỗi xã phải tùy theo sự cố gắng và khả năng chung mà đón
một số anh em thương binh. Giúp lâu dài chứ không phải chỉ giúp một thời gian…
… Như thế thì đồng bào mỗi xã được thỏa mãn lòng ao ước báo
đáp anh em thương binh, mà anh em thương binh thì được yên ổn về vật chất và
vui vẻ về tinh thần và có dịp tham gia hoạt động có ích cho xã hội”.
6. Ngày 27-7-1952, trong thư gửi cụ Vũ Đình Tụng - Bộ trưởng
Bộ Thương binh, Cựu binh, Hồ Chí Minh toàn tập, Nhà Xuất bản Chính trị Quốc gia
HN.2011. tập 7, trang 455,456, Người
nhắc nhở:
“Phải coi việc giúp đỡ thương binh, bệnh binh, gia đình
liệt sĩ là nghĩa vụ chứ không phải là việc làm phúc…
… Về phần anh em thương binh, bệnh binh:
- Phải hòa mình với nhân dân, tôn trọng nhân dân, tránh
phiền nhiễu nhân dân.
- Phải tránh tâm lý “công thần”, coi thường lao động, coi
thường kỷ luật.
- Chớ bi quan, chán nản, phải luôn luôn cố gắng. Ngày nay
anh em sẽ tùy điều kiện mà xung phong tăng gia sản xuất …
Đồng bào sẵn sàng giúp, Chính phủ ra sức nâng đỡ anh em có
quyết tâm thì anh em nhất định dần dần tự túc được”.
7. Ngày 31-12-1954, diễn từ trong buổi Lễ đặt vòng hoa
ở Đài Liệt sĩ ở Ba Đình – Hà Nội:
“… Các liệt sĩ hy sinh, nhưng công trạng to lớn của các
liệt sĩ đã ghi sâu vào lòng toàn dân và non sông đất nước.
Các liệt sĩ đã hy sinh, nhưng chí khí dũng cảm của
các liệt sĩ thấm nhuần vào tâm hồn của toàn quân và dân ta trong cuộc đấu tranh
đặng giành hòa bình, thống nhất, độc lập và dân chủ trong nước.
Máu nóng của các liệt sĩ đã nhuộm lá Quốc kỳ vẻ vang càng
thêm thắm đỏ.
Tiếng thơm của các liệt sĩ muôn đời lưu truyền sử xanh.
Một nén hương thanh.
Vài lời an ủi.
Anh linh của các liệt sĩ bất diệt!
Tổ quốc Việt Nam vĩ đại muôn năm”.
8. Ngày 27-7-1956, trong thư gửi Thương binh,
bệnh binh và gia đình Liệt sĩ, in trong Hồ Chí Minh toàn tập, Nhà Xuất
bản Chính trị Quốc gia HN.2011. tập 10 trang 372,373, Bác Hồ viết:
“… Thương binh, bệnh binh, gia đình quân nhân và gia đình
liệt sĩ là những người có công với Tổ quốc, với nhân dân. Cho nên bổn
phận chúng ta là phải biết ơn, phải thương yêu và giúp đỡ họ.
Và nhắc nhủ anh em thương binh, bệnh binh: Đã là quân nhân
cách mạng thì bao giờ cũng là chiến sĩ anh dũng. Trong thời kỳ vừa qua… nhiều
đồng chí đã trở thành chiến sĩ thi đua, đã được khen thưởng và cất nhắc như thế
là rất tốt.
Tuy nhiên anh em nào có sai lầm như công thần, ỷ lại, kém kỷ
luật, kém tin tưởng, yêu cầu nhân dân quá đáng, không tích cực công tác… thì
nên cố gắng sửa chữa. Đoàn thể và cán bộ thì lấy tinh thần thương yêu và đoàn
kết mà giúp đỡ những anh em ấy sửa chữa để trở thánh những người gương mẫu”.
9. Tháng 6-1957, trong thư gửi anh em thương binh, bệnh binh
Trại An dưỡng Hà Nam, in trong Hồ Chí Minh toàn tập, Nhà Xuất bản Chính trị
Quốc gia HN.2011. tập 10, trang 632, Bác viết:
“… Các chú là những chiến sĩ đã được quân đội nhân
dân rèn luyện về đạo đức và kỷ luật cách mạng, là những người con đã hy sinh
một phần xương máu để bảo vệ nước nhà. Vậy các chú cần phải giữ vững truyền
thống tốt đẹp và vẻ vang của quân đội cách mạng là: Giữ gìn kỷ luật, đoàn kết
chặt chẽ, thật sự đoàn kết, thương yêu giữa anh em thương bệnh binh với nhau,
giữa thương, bệnh binh với cán bộ và nhân dân giúp việc ở Trại, giữa thương,
bệnh binh trong Trại với đồng bào chung quanh”.
10. Ngày 27-7-1959, trong thư gửi anh em thương binh, bệnh
binh và gia đình liệt sĩ, Hồ Chí Minh toàn tập, Nhà Xuất bản Chính trị Quốc gia
HN.2011. tập 12, trang 259,260, Bác Hồ
cũng đã căn dặn:
“… Trong năm qua, các gia đình liệt sĩ và anh em
thương binh, bệnh binh đã đóng góp khá nhiều vào công cuộc xây dựng xã hội chủ
nghĩa ở miền Bắc.
Nhiều gia đình liệt sĩ đã hăng hái tham gia Tổ đổi
công và Hợp tác xã nông nghiệp và đã đạt được thành tích khá trong việc sản
xuất và tiết kiệm. Tôi chúc các gia đình ấy trở thành những gia đình cách mạng
gương mẫu …
… Tôi mong cán bộ và đồng bào các nơi sẵn sàng săn sóc và
giúp đỡ các gia đình liệt sĩ, thương binh, bệnh binh trong công việc sản xuất,
trong các hợp tác xã, tổ đổi công
Tôi nhắc các cơ quan, đoàn thể chấp hành chu đáo chính sách
của Đảng và Chính phủ đối với thương binh và liệt sĩ, để anh em thương binh,
bệnh binh và gia đình liệt sĩ được ổn định hơn nữa trong công tác và trong đời
sống”.
11. Ngày 5-1-1960, trong diễn văn đọc tại lễ kỷ niệm 30 năm
Ngày thành lập Đảng, in trong Hồ Chí Minh toàn tập, Nhà Xuất bản Chính trị Quốc gia
HN.2011. tập 12, trang 401, đoạn nói về
thương binh, liệt sĩ Bác Hồ đã nói như sau:
“… Ăn quả phải nhớ người trồng cây. Trong cuộc tưng bừng vui
vẻ hôm nay, chúng ta phải nhớ đến những anh hùng, liệt sĩ của Đảng ta, của dân
ta …
… Máu đào của các liệt sĩ đã làm cho lá cờ cách
mạng thêm đỏ chói. Sự hy sinh anh dũng của các liệt sĩ đã chuẩn bị
cho đất nước ta nở hoa độc lập, kết quả tự do. Nhân dân ta đời đời ghi nhớ công
ơn các liệt sĩ và chúng ta phải luôn luôn học tập tinh thần dũng cảm
của các liệt sĩ để vượt tất cả khó khăn, gian khổ, hoàn thành sự
nghiệp cách mạng mà các liệt sĩ chuyển lại cho chúng ta…”.
12. Trong Di chúc thiêng liêng của Người (Bản viết
tháng 5-1968, Bộ Chính trị khóa VI công bố ngày 19-8-1989), Bác Hồ của chúng ta
đã căn dặn biết bao điều hệ trọng về công tác Lao động - Thương binh và Xã hội:
“Đầu tiên là công việc đối với con người. Đối với những
người đã dũng cảm hy sinh một phần xương máu của mình (cán bộ, binh sĩ,
dân quân, du kích, than niên xung phong …) Đảng, Chính phủ và đồng bào ta phải
tìm mọi cách làm cho họ có nơi ăn chốn ở yên ổn, đồng thời phải mở những lớp
dạy nghề thích hợp với mỗi người để họ có thể dần dần “tự lực cánh sinh”.
Đối với các liệt sĩ, thì mỗi địa phương (thành phố,
làng, xã) cần xây dựng vườn hoa và bia kỷ niệm ghi sự hy sinh anh dũng của các
liệt sĩ, để đời đời giáo dục tinh thần yêu nước cho nhân dân ta.
Đối với cha mẹ, vợ con (của thương binh, liệt sĩ) mà
thiếu sức lao động và túng thiếu thì chính quyền địa phương (nếu ở nông thôn
thì chính quyền cùng Hợp tác xã nông nghiệp) phải giúp đỡ họ có công ăn việc
làm thích hợp, quyết không để họ bị đói rét”.
73 năm trôi qua kể từ ngày 27 tháng 7 năm 1947 - “Ngày
Thương binh toàn quốc” đầu tiên của đất nước, Đảng và Nhà nước ta cùng toàn dân
luôn quan tâm đến gia đình các thương binh, liệt sĩ, thể hiện ở việc Đảng
và Nhà nước đã đề ra nhiều chủ trương, chính sách với thương binh, liệt sĩ cùng
những gìa đình người có công với cách mạng. Đã có hai pháp lệnh về chính sách
đối với thương binh, liệt sĩ: Pháp lệnh quy định danh hiệu vinh dự “Bà mẹ Việt
Nam Anh hùng” và Pháp lệnh Ưu đãi người hoạt động cách mạng, liệt sĩ và gia
đình liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, người hoạt động kháng chiến, người có
công giúp đỡ cách mạng. Ngày 28-4-2012, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị
số 12/CT-TTg về việc tăng cường chăm sóc người có công với cách mạng và hoạt
động đền ơn đáp nghĩa. Đồng bào ta trên khắp mọi miền của Tổ quốc cũng đã thể
hiện lòng biết ơn với công lao của thương binh, liệt sĩ với nhiều việc làm hiệu
quả, thiết thực: Tặng quà cho các gia đình có công với cách mạng, gia đình
chính sách, xây nhà tình nghĩa, lập Quỹ đền ơn đáp nghĩa, phụng dưỡng các Mẹ
Việt Nam Anh hùng, ủng hộ và giúp đỡ các nạn nhân nhiễm chất độc da cam, giúp
đỡ thương bệnh binh và gia đình liệt sĩ, tìm mộ liệt sĩ… Việc chăm sóc sức
khoẻ, nâng cao đời sống tinh thần và vật chất, giảm bớt một phần khó khăn trong
cuộc sống cho thương bệnh binh và gia đình liệt sĩ là tình cảm, trách nhiệm và là
bổn phận của toàn xã hội.
Chúng ta với những việc làm nhỏ bé và thiết thực hãy làm tốt
hơn nữa công tác chăm sóc thương binh và gia đình chính sách, coi đây là nghĩa
vụ, trách nhiệm xã hội. Điều này không chỉ góp phần ổn định và nâng cao mức
sống của thương, bệnh binh, gia đình liệt sĩ mà còn góp phần ổn định tình hình
chính trị xã hội, củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước; có tác
dụng giáo dục toàn dân, đặc biệt là thế hệ trẻ về lòng yêu nước, đạo lý “uống
nước nhớ nguồn”, “đền ơn đáp nghĩa” của dân tộc ta; về lòng tự hào, tự tôn dân
tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ
nghĩa vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh./.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét