PHIÊN TÒA XÉT XỬ VỤ ÁN ĐỒNG TÂM, PHIÊN TÒA KẾT HỢP HÀI HÒA GIỮA SỰ NGHIÊM MINH VÀ TÍNH NHÂN VĂN

 

Ngày 14-9, phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án "Giết người" và "Chống người thi hành công vụ" xảy ra tại xã Ðồng Tâm (Mỹ Ðức, Hà Nội) kết thúc, Hội đồng xét xử sơ thẩm TAND thành phố Hà Nội đã tuyên án phạt đối với 29 bị cáo, đó cũng là một trong các lý do quan trọng nhất để rất nhiều người quan tâm theo dõi vụ án.

1. Vụ án này là vụ án hình sự, không phải vụ án chính trị song một số luật sư bào chữa cho một số bị cáo lại muốn đánh tráo khái niệm, họ gọi đây là vụ án "mang đầy màu sắc chính trị" như một luật sư đã đăng trên trang Facebook của ông ngay ngày đầu xử án. Vấn đề cơ bản nhất là lúc đầu số người hùa theo "tổ đồng thuận" đã không hiểu luật một cách đúng đắn.

Ở Việt Nam, đất đai là của Nhà nước, người dân được trao quyền sử dụng, khi cần sử dụng cho việc chung (như xây dựng công trình công cộng, công trình quốc phòng,... thì Nhà nước thu hồi, đền bù). Ở Mỹ và châu Âu cũng có luật Eminent Domain tương tự như vậy. Ðất Ðồng Sênh là đất của sân bay Miếu Môn, là đất phục vụ nhiệm vụ quốc phòng.

Từ những năm 1980, khi là Bí thư Ðảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ðồng Tâm, ông Lê Ðình Kình đã cắt đất bán cho sáu hộ dân một cách bất hợp pháp. Sau đó, sáu hộ đó sang tay và nhân lên thành 14 hộ. Khi thu hồi, Nhà nước đã điều chuyển, đền bù cho 14 hộ, họ nhận tiền, vui vẻ di dời. Các nhân chứng cho biết ông Lê Ðình Kình cùng "tổ đồng thuận" gây áp lực không cho các chủ hộ này dời đi, rồi hăm dọa, thậm chí đánh đập một số chủ hộ.

Gia đình ông Lê Ðình Kình và các bị cáo không có một mét vuông đất ở Ðồng Sênh sao lại gọi là tranh chấp đất đai? Các bị cáo thú nhận ông Lê Ðình Kình đã tuyên truyền mỗi mét vuông giá 6.000.000 đồng để khơi dậy lòng tham, kích động họ vi phạm pháp luật. Tôi lấy làm tiếc khi lòng tham đã che khuất lý trí của họ.

Từ khi sự việc xảy ra, chính quyền đã tổ chức gặp gỡ, báo chí tuyên truyền, phổ biến các điều luật liên quan, chỉ rõ hành vi sai trái, kêu gọi tuân thủ pháp luật nhưng họ vẫn không nhận thức để tự giác điều chỉnh hành vi. Hơn nữa, khi lực lượng chức năng thực hiện biện pháp cần thiết để bảo vệ trật tự, ông Lê Ðình Kình cùng đồng phạm đã có kế hoạch chống trả từ trước, căn cứ các bài viết và những hình ảnh công bố trên Facebook trước đó thì "tổ đồng thuận" đã chuẩn bị bom xăng, dao bầu, dao chọc, dao phóng lợn, bình gas, lựu đạn,... thề sẽ giết chết "từ 300 đến 500" Công an thì rõ ràng, đó là một nhóm khủng bố cần áp dụng bạo lực cần thiết nếu họ chống người thi hành công vụ. Ở Mỹ, khi Cảnh sát tiến vào mà một người cầm lựu đạn đòi ném vào cảnh sát thì không những họ bắn chết một mình người đó, mà bắn luôn cả những ai có mặt, không chỉ bắn một phát súng mà bắn cả một băng đạn. Vì luật pháp của Mỹ cũng như các quốc gia phương Tây như thế và trước vật chứng, nhân chứng, lời thú tội của các bị cáo, cho nên không nhà nước nào lên tiếng hoặc can thiệp vào vụ án xảy ra ở Ðồng Tâm, và đã làm cho những người chống phá Nhà nước Việt Nam. Cho nên không thể coi việc giết hại Công an một cách rất dã man lại thuộc về lĩnh vực "chính trị".

2. Trước, trong và sau khi phiên tòa được tổ chức, một số tổ chức, cá nhân đã cố gắng "quốc tế hóa" vụ án để kích động. Từ ngày 9-1-2020, khi vụ án xảy ra, các tổ chức chống cộng ở nước ngoài, nhất là tổ chức khủng bố "Việt Tân", đã ráo riết tiếp cận một số chính phủ để rêu rao Nhà nước Việt Nam "giết" ông Lê Ðình Kình, đề nghị họ can thiệp. Cho đến nay, không có bất kỳ chính phủ nước nào lên tiếng can thiệp. Vì làm sao can thiệp khi cơ quan Cảnh sát điều tra có đủ tang chứng, nhân chứng, vật chứng và lời thú tội của các bị cáo. Chưa kể, pháp luật nhiều nước trên thế giới đều có chế tài rất nghiêm khắc đối với hành vi sai phạm này.

Ở Mỹ, án lệnh của Tối cao Pháp viện trong vụ Graham v. Connor (Gờ-ra-ham Co-nơ), 490 U.S. 386 (1989) cho phép Cảnh sát dùng vũ lực bắn chết nghi phạm trong cả các trường hợp dân sự nếu Cảnh sát cảm thấy tính mạng của mình bị đe dọa. Chánh Thẩm phán lúc đó là W.Rehnquist (W.Ren-quýt) viết án lệnh như sau: "Các cảnh sát viên phải quyết định chỉ trong tích tắc, rất căng thẳng, không chắc chắn tình thế ra sao cho mình, nên áp dụng bạo lực cần thiết là điều có lý (reasoanable)".

3. Tính nhân văn, sự khoan hồng của luật pháp Việt Nam rất cao khi Viện Kiểm sát nhân dân chuyển 19 người từ tội danh "giết người" sang tội danh "chống người thi hành công vụ". Ở Mỹ, dù có khoan hồng, họ chỉ chuyển đổi tội "giết người" sang tội "đồng lõa giết người" với mức án ít cũng 20 năm hoặc chung thân. Viện KSND quyết định đổi tội danh vì các bị cáo đã nhận ra lỗi lầm và ăn năn, hối hận. Họ cũng nói rõ tự nguyện nhận lỗi để được khoan hồng chứ không bị bức cung.

Chính ông Bùi Viết Hiểu, không cần tham khảo với luật sư của ông, đã bất ngờ giơ tay phát biểu thay đổi lời khai, thú nhận lỗi lầm. Từ hành động của ông Bùi Viết Hiểu và các bị cáo khác, mà ông mới được nhận mức án từ 16 đến 18 năm tù, còn cứ nghe cố vấn của luật sư để cố cãi theo chiều hướng vô tội, có thể sẽ bị đề nghị mức án cao hơn.

Phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án "Giết người" và "Chống người thi hành công vụ" xảy ra tại Ðồng Tâm (Hà Nội) đã kết thúc, Tòa đã tuyên các bản án tương ứng với mức độ hành vi phạm tội của từng bị cáo. Tòa án làm việc có trình tự rõ ràng, xử lý nhân văn, mức án đúng người, đúng tội. Qua vụ án, pháp luật Việt Nam đã chứng tỏ với thế giới về sự nghiêm minh nhưng cũng đầy tính nhân văn. Phiên tòa là một bằng chứng thuyết phục, góp phần bẻ gãy những luận điệu chống phá Nhà nước Việt Nam XHCN.

NHV.