KỶ NIỆM 66 NĂM NGÀY GIẢI PHÓNG THỦ ĐÔ – NHÌN LẠI HÀNH TRÌNH GIAN KHÓ NHƯNG RẤT ĐÁNG TỰ HÀO

 

Mùa thu Hà Nội có lẽ là mùa đẹp nhất trong năm đối với người dân thủ đô với những nét sắc thu rực rỡ đã đi vào những tác phẩm thơ văn và những ca khúc bất hủ. Những ngày thu Hà Nội cũng là những ngày cả nước hân hoan chào mừng những ngày kỉ niệm trọng đại của dân tộc: ngày Cách mạng tháng Tám, ngày Quốc khánh 2/9... và không thể nào quên một ngày vô cùng trọng đại đối với mỗi người Hà Nội - ngày giải phóng Thủ đô 10/10/1954, ngày đã đem lại một bước ngoặt lớn cho nhân dân Hà Nội nói riêng cũng như toàn dân tộc Việt Nam nói chung.

Hội nghị Giơ-ne-vơ kết thúc ngày 20/7/1954 cùng với việc thực dân Pháp chấp nhận phải rút hết quân khỏi Đông Dương. Tuy nhiên, trên thực tế, trong vòng 80 ngày sau đó, quân đội Pháp vẫn tiếp tục trụ lại trong thủ đô Hà Nội và vẫn ráo riết tổ chức các hoạt động phá hoại Thủ đô về mọi mặt. Trước tình hình đó, Đảng bộ và chính quyền Hà Nội đã lãnh đạo nhân dân Thủ đô đoàn kết đấu tranh đòi thi hành Hiệp định, bảo vệ Thành phố, bảo vệ xí nghiệp, công sở, tính mạng, tài sản của nhân dân, bảo vệ quyền lợi của công nhân, viên chức, chống địch phá hoại; đồng thời, đẩy mạnh phát triển lực lượng cách mạng trong Thành phố, phối hợp với các lực lượng từ chiến khu trở về tiếp quản Thủ đô.

Cuộc đấu tranh mạnh mẽ của quân và dân Hà Nội đã buộc Bộ Chỉ huy quân chiếm đóng Pháp chấp nhận rút khỏi Thành phố vào cuối tháng 9/1954. Ngày 08/10/1954, Ban Tiếp nhận Quân sự của ta triển khai ở 06 khu vực nội thành và huyện Gia Lâm, tiếp nhận bàn giao cơ quan và các vị trí quân sự. Bộ đội ta tiến vào Đê La Thành, Vĩnh Tuy, Ngã Tư Sở, Cầu Giấy, Nhật Tân và bố trí canh gác ở những vị trí cần thiết. Lực lượng tự vệ nhà máy cùng nhiều công nhân đến canh gác bảo vệ các nhà máy, xí nghiệp của mình. Trên các đường phố, cờ đỏ sao vàng, cổng chào và khẩu hiệu xuất hiện, hoan nghênh bộ đội và chính quyền cách mạng trở về Thủ đô. Địch rút đến đâu, ta tiếp quản đến đó. Đến 16 giờ ngày 09/10/1954, tốp lính Pháp cuối cùng rút khỏi cầu Long Biên sang Gia Lâm. Sáng ngày 10/10/1954, Đại đoàn 308, dẫn đầu là Trung đoàn Thủ đô tiến vào nội thành Hà Nội. Từ sáng sớm nhân dân Thủ đô đã tưng bừng mang theo cờ, hoa, ảnh Bác Hồ ra khắp các ngả đường chào đón bộ đội hành quân vào tiếp quản Thủ đô. Đúng 08 giờ sáng, cánh quân phía Tây xuất phát từ Quần Ngựa là những chiến sĩ của Trung đoàn Thủ đô, mang trên ngực huy hiệu “Chiến sĩ Điện Biên Phủ”, trở về với thành phố quê hương - nơi sinh ra Trung đoàn - đi qua Kim Mã, Nguyễn Thái Học, Cửa Nam, Hàng Bông, Hàng Đào, Hàng Ngang… đến 09 giờ 45 phút tiến vào Cửa Đông. Khoảng 08 giờ 45 phút, cánh quân phía Nam thuộc hai trung đoàn 88 và 36 xuất phát từ Việt Nam Học xá (nay thuộc Trường Đại học Bách khoa) đi qua Bạch Mai, phố Huế, vòng quanh Hồ Gươm rồi vòng lại vào đóng ở khu vực Đồn Thủy (nay là Bệnh viện Quân y 108) và khu Đấu Xảo (nay là Cung Văn hóa Hữu nghị). Riêng Đoàn Chỉ huy tiếp quản, gồm các lực lượng cơ giới, pháo binh do Chủ tịch Ủy ban Quân chính Vương Thừa Vũ và Phó Chủ tịch Trần Duy Hưng dẫn đầu, lúc 09 giờ 30 phút từ sân bay Bạch Mai đến Ngã Tư Vọng sang Ngã tư Trung Hiền rồi theo đường Bạch Mai lên phố Huế, Hàng Bài, Đồng Xuân, vào Cửa Bắc. Vào lúc 15 giờ, còi Nhà hát Lớn thành phố nổi một hồi dài, hàng chục vạn nhân dân Hà Nội và các đơn vị quân đội trang nghiêm dự Lễ chào cờ do Ủy ban Quân chính tổ chức tại Sân vận động Cột Cờ. Sau Lễ chào cờ, Thiếu tướng Vương Thừa Vũ trân trọng đọc Lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi đồng bào Thủ đô nhân ngày giải phóng.

Kể từ ngày Toàn quốc kháng chiến đến Ngày trở về giải phóng Thủ đô, quân và dân Hà Nội đã trải qua biết bao gian khổ, hy sinh, trải qua những chặng đường hành quân lịch sử, đã lập nên mốc son chói lọi làm nức lòng quân và dân cả nước. Ngày giải phóng Thủ đô mang một ý nghĩa lịch sử vô cùng đặc biệt đối với sự nghiệp kháng chiến của toàn dân tộc, không chỉ mang ý nghĩa giải phóng một thành phố thoát khỏi chế độ thực dân Pháp mà còn là giải phóng một cơ quan đầu não của dân tộc Việt Nam, giải phóng một lực lượng hậu phương hùng mạnh và vững chắc, tạo động lực mạnh mẽ để tiến tới giải phóng toàn bộ các thành phố khác, quét sạch hoàn toàn giặc Pháp ra khỏi lãnh thổ Việt Nam. Trong công cuộc kháng chiến lịch sử, Hà Nội luôn đi đầu với tinh thần tự lực, tự cường, luôn nêu cao tinh thần vừa kháng chiến, vừa kiến quốc, cùng cả nước tích cực chiến đấu, sản xuất, thực hành tiết kiệm, trở thành hậu phương vững chắc cho tiền tuyến, luôn tích cực phối hợp với chiến trường cả nước để đi đến thắng lợi cuối cùng.

66 năm đã đi qua nhưng ngày giải phóng Thủ đô vẫn là một mốc son luôn rạng ngời trong trái tim mỗi người dân Hà Nội, để rồi đến ngày 10/10 hàng năm, Thủ đô Hà Nội lại ngập tràn cờ hoa, gợi nhắc lại những kỉ niệm tự hào về những ngày tháng hào hùng của dân tộc đã viết nên những trang sử vàng cho non song đất nước. 

 

 

TĐC