Cách chống dịch quyết liệt và hy vọng phục hồi kinh tế của Việt Nam

Theo hãng tin Bloomberg News ngày 25/4 đăng bài cho rằng Việt Nam đã dùng “búa tạ” để làm phẳng đường cong đại dịch COVID-19, và sau khi đạt được thành công, Việt Nam đang bắt đầu mở cửa trở lại nền kinh tế.

Với chưa đến 300 ca nhiễm và không có trường hợp tử vong liên quan đến virus corona chủng mới, Việt Nam đang nới lỏng các quy định giới nghiêm trên hầu hết các vùng của đất nước, cho phép một số hoạt động kinh doanh được mở cửa trở lại.

Có một số ý kiến nghi ngờ về số ca nhiễm SARS-CoV-2 thấp của Việt Nam, trên cơ sở việc xét nghiệm được thực hiện rất hạn chế trong dân. Tuy nhiên, cách tiếp cận của Việt Nam đã được Trung tâm phòng chống và kiểm soát dịch bệnh Mỹ và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ca ngợi. Đợt bùng phát của dịch bệnh đã được chặn lại tại Việt Nam, ngược với những diễn biến ở Singapore và Indonesia, nơi các biện pháp hạn chế đang phải kéo dài do số ca nhiễm tiếp tục tăng.

Fred Burke, điều hành công ty luật Baker McKenzie tại Thành phố Hồ Chí Minh (công ty tư vấn cho chính phủ về các quy định đầu tư nước ngoài) nhận định: "Việt Nam đã đối phó với dịch SARS, dịch cúm gia cầm và nhiều cuộc khủng hoảng tài chính khác nhau. Việt Nam biết rằng cần hành động nhanh và triệt để. Quốc gia này đang trong ‘tâm thế tốt’ để phục hồi nhanh".

Việt Nam cũng là một điểm đến ưa thích đối với các nhà đầu tư nước ngoài đang tìm kiếm một trung tâm chế tạo thay thế Trung Quốc, trong bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang giữa Mỹ và nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Mục tiêu của Chính phủ Việt Nam là thúc đẩy xu hướng này. Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, vốn cam kết của các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng 7,2% trong năm 2019, với 24,6 tỷ USD đổ vào khu vực chế tạo. Nhân tố này đã hỗ trợ tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam bật lên 7,02% - mức cao thứ hai kể từ năm 2007.

Theo chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh, điều này cho thấy lợi thế của hệ thống chính trị của Việt Nam, cho phép Chính phủ huy động tất cả các nguồn lực khi cần để chiến đấu với kẻ thù, mà lần này là virus corona chủng mới. Trong khi đó, ông Vũ Tú Thành, đại diện của Việt Nam tại Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN nhận xét: Đại dịch COVID-19 tác động tới Trung Quốc - vốn đã bị nhiều công ty nước ngoài đánh giá là có chi phí ngày càng đắt đỏ hơn và dân số đang già hóa – và giúp Việt Nam trở nên càng hấp dẫn hơn đối với các doanh nghiệp.

Đầu tháng 4/2020, Nhật Bản, nước đầu tư lớn thứ hai vào Việt Nam trong quý I/2020 với số vốn 848 triệu USD, đã dành gói kích thích kinh tế trị giá 2,2 tỷ USD để khuyến khích các hãng chế tạo chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc. Theo ông Burke, Việt Nam chắc chắn được hưởng lợi nhờ động thái này của Tokyo.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Trưởng Ban chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch COVID-19, cảnh báo Việt Nam vẫn đang phải đối mặt với nguy cơ bùng phát một đợt dịch lớn.

Việt Nam cũng cần phải chuẩn bị để đối phó với tình trạng nhu cầu của thế giới sụt giảm kéo dài trong nhiều tháng trước khi các nhà máy có thể khởi động các đơn đặt hàng, từ giày dép của Nike Inc. tới thiết bị gia dụng của LG Electronics Inc.

Do Việt Nam phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu, trong quý I/2020, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam đã bị giáng một đòn nặng nề, giảm xuống còn 3,82%. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam có thể chỉ ở mức 2,7% trong cả  năm 2020. Việc nới lỏng những hạn chế không có nghĩa là cuộc sống sẽ quay lại mức bình thường. Theo chuyên gia kinh tế Gareth Leather thuộc Capital Economics Ltd. tại London, tâm lý lo ngại nhiễm virus khiến mọi người sẽ tiếp tục thực hiện giãn cách xã hội thêm một thời gian nữa.

Cái giá phải trả cho cuộc chiến với COVID-19 đối với nhiều người tại quốc gia 96 triệu dân này được “thể hiện” rõ nét qua dòng người xếp hàng nhận gạo miễn phí tại các “cây ATM gạo” - được thiết kế để hỗ trợ lao động bị mất việc làm. Thế nhưng, qua đó cũng làm nổi bật thêm một nét văn hóa cao đẹp của người Việt Nam trong cơn hoạn nạn, lúc khó khăn.

Adam McCarty, chuyên gia kinh tế tại Mekong Economics nói: Cách Việt Nam đối phó với dịch COVID-19 lần này đã cho thế giới thấy Việt Nam không còn là một quốc gia đang phát triển. Việt Nam cho thấy nước này vô cùng sáng suốt trong cách xử lý vấn đề./.

Hoa Chanh