Vừa công, vừa thủ

Lộ trình khôi phục chương trình hạt nhân là phản ứng và đối sách của Tehran sau khi Washington lật ngược thỏa thuận.

Chỉ vài ngày sau khi chính thức gửi tới 6 nước thành viên tổ chức Hội đồng hợp tác vùng Vịnh toàn văn sáng kiến hòa bình mang tiêu đề “Hormuz Peace Endeavor”, tạm dịch là Nỗ lực vì hòa bình ở Eo biển Hormuz, Iran cho biết bắt đầu thực hiện giai đoạn tiếp theo của lộ trình khôi phục chương trình hạt nhân sau khi Mỹ đơn phương rút khỏi thỏa thuận về giải pháp cho vấn đề hạt nhân của Iran.

Cả lộ trình kia lẫn sáng kiến hòa bình đều đã được phía Iran đề cập đến từ trước. Nhưng sự trùng lặp về thời điểm thực hiện lại rất đáng được chú ý. Lộ trình khôi phục chương trình hạt nhân là phản ứng và đối sách của Tehran sau khi Washington lật ngược thỏa thuận. Đối sách này của Iran không có gì là khó hiểu và vô lý bởi một khi Mỹ đã không thực hiện cam kết và tuân thủ thỏa thuận, thì Washington không thể đòi hỏi Tehran tuân thủ thỏa thuận.

Khôi phục lại chương trình hạt nhân nhưng lại theo lộ trình nhất định vừa là biện pháp phòng thủ, lại vừa là cách Iran để ngỏ khả năng vẫn tiếp tục thực hiện thỏa thuận nếu Mỹ lại tuân thủ thỏa thuận hoặc nếu những lợi ích chính đáng của Iran với việc tuân thủ thỏa thuận được các đối tác khác, đặc biệt EU, đảm bảo.

Trong bối cảnh tình hình ấy, đề nghị hòa bình nói trên lại là cuộc tấn công ngoại giao và dư luận của Iran để thể hiện thiện chí, lại ngăn ngừa các nước bên ngoài khu vực tăng cường hiện diện quân sự ở khu vực. Tuy sẽ bị Mỹ và đồng minh bác bỏ, nó vẫn có lợi và ý nghĩa đối với Iran.