Thời gian gần đây, khi
vào Facebook hoặc các nền tảng mạng xã hội, chúng ta bắt gặp những video được
một số người dân quay bằng điện thoại thông minh phát trực tiếp (livestream) từ
trụ sở tiếp công dân với lời lẽ gay gắt tố cáo người này, người nọ vi phạm pháp
luật, tham nhũng, tiêu cực...
Điều đáng nói là những
thông tin tố cáo kiểu trên chưa được cơ quan chức năng xác định đúng sai, nhưng
người "lai-trim" đã tự cho mình được quyền qui kết gây hiệu ứng không
tốt trên mạng xã hội. Việc làm này cần phải được xử lý nghiêm theo qui định của
pháp luật.
Một đối tượng, ở quận
Hoàn Kiếm, Hà Nội khá nổi tiếng trên trang "T.D" bởi tần suất
livestream liên tục trên trang mạng này. Đây là một trang mạng được lập ra và
"chạy" trên nền tảng facebook nên có thể chia sẻ, bình luận, bấm
"like", tạo hiệu ứng lan tỏa đến rất nhiều người sử dụng facebook.
Với danh nghĩa
livestream để "cộng đồng mạng giám sát" việc thực thi công vụ của cán
bộ tiếp công dân khi giải quyết khiếu nại, tố cáo của đối tượng này; nhưng thực
tế, khi xem một vài video, thấy rằng, đối tượng không chú tâm vào việc trình
bày nội dung mấu chốt khiếu nại, tố cáo của mình, mà chủ yếu là tự diễn thuyết,
dẫn dắt câu chuyện để thuyết minh tạo hiệu ứng thu hút người xem cho video
livestream là chính.
Trong vai là người
"chống lại cả một đường dây tiêu cực", đối tượng tố cáo hết người này
đến người khác nhưng không đưa ra được chứng cứ mà đã tự qui kết, gắn mác cho
họ là tham nhũng, tiêu cực, vi phạm này nọ... Ngay cả những người hàng xóm của
người này cũng bị anh ta livestream đưa lên mạng với những suy diễn thiếu căn
cứ, vi phạm đời tư cá nhân.
Điều đáng nói là,
những video livestream của đối tượng đã thu hút được khá nhiều người xem. Nhiều
người không có thông tin hai chiều đã vội đưa ra những bình luận qui chụp, cổ
xúy cho đối tượng là "người hung bàn phím" chống tham nhũng; còn
những kẻ bất mãn, cơ hội thì lợi dụng để công kích chính quyền.
Trường hợp của đối
tượng này không phải là cá biệt, có lẽ nhận thấy sự "biến tướng" của
một số cá nhân lợi dụng quyền tự do, dân chủ của công dân để ghi hình, đưa lên
mạng xã hội phục vụ những mục đích không đúng pháp luật, UBND TP Hà Nội đã ban
hành nội qui tiếp công dân, trong đó có qui định không cho phép người dân quay
phim, chụp hình khi chưa có sự đồng ý của cán bộ tiếp công dân.
Qui định này đã gây ra
những ý kiến trái chiều. Người thì đồng tình vì cho rằng, công dân có quyền
giám sát cán bộ thực thi công vụ nhưng ngược lại, cán bộ cũng có quyền bảo vệ hình
ảnh cá nhân theo pháp luật dân sự; công dân không thể tự do làm điều mình muốn
khi quyền ấy lại xâm phạm đến quyền cá nhân của người khác... Những người theo
quan điểm phản đối cho rằng, nếu phải xin phép cán bộ tiếp dân mới được ghi
hình, chụp hình sẽ làm hạn chế quyền giám sát của người dân, không ngăn chặn
được thái độ cửa quyền, nhũng nhiễu, tiêu cực...
Về phía cán bộ tiếp
công dân, biết là người dân đang ghi hình để livestream trực tiếp trên mạng xã
hội với mục đích công kích cá nhân, cơ quan, tổ chức một cách thiếu căn cứ
nhưng cũng rất khó ngăn cấm họ, bởi người dân cho rằng, họ làm những gì pháp
luật không cấm. Có người còn viện dẫn Điều 8 Hiến pháp qui định: “cán bộ, công
chức, viên chịu sự giám sát của Nhân dân” để đấu lý với cán bộ tiếp công dân...
Thực ra, từ khi thành
lập nước đến nay, với bản chất là "Nhà nước của dân, do dân và vì
dân", trong quá trình xây dựng Hiến pháp và pháp luật, Nhà nước ta luôn
coi trọng quyền tự do, dân chủ của công dân; trong đó có quyền giám sát cán bộ,
công chức, viên chức Nhà nước.
Tuy nhiên, trước đây,
khi các thiết bị số và mạng xã hội chưa phát triển, người dân cũng có thể giám
sát bằng các hình thức khác nhau. Hiện nay, điện thoại thông minh kết nối
internet trở nên thông dụng thì mạng xã hội trở thành một kênh thông tin quan
trọng để cơ quan chức năng phát hiện, xử lý những vi phạm pháp luật của cán bộ,
công chức cũng như các hiện tượng tiêu cực khác trong xã hội.
Trở lại vấn đề có nên
cho phép hay không việc công dân livestream tại trụ sở tiếp công dân trên mạng
xã hội? Theo chúng tôi, chúng ta không thể đi ngược lại với xu thế công nghệ
của thời đại 4.0, vì ghi hình để làm căn cứ đấu tranh cũng là một cách giám sát
việc thực thi công vụ. Song lúc nào thì được ghi hình, cách ghi hình như thế
nào để không làm ảnh hưởng đến cán bộ và hoạt động bình thường của cơ quan nhà
nước, địa điểm nào cấm không được phép ghi hình... thì cần có qui định cụ thể
để người dân và cơ quan nhà nước căn cứ vào đó mà thực hiện.
Tuy nhiên, bất luận là
thế nào, chúng ta cũng không chấp nhận việc một số cá nhân lợi dụng quyền tự do
dân chủ, lợi dụng "quyền giám sát" của công dân để xuyên tạc sự thật,
tự ý qui chụp, cắt ghép hình ảnh kết luận thay cơ quan nhà nước, gây ra những
hiệu ứng không tốt trên mạng xã hội. Điều 16, Luật An ninh mạng có qui định về
phòng ngừa, xử lý thông tin trên không gian mạng, trong đó nghiêm cấm
việc đưa nội dung làm nhục, vu khống người khác; đưa thông tin bịa đặt, sai sự
thật, xâm phạm đến danh dự, uy tín, nhân phẩm hoặc gây thiệt hại đến quyền và
lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Nghị định 15/2020/NĐ-CP của
Chính phủ ban hành ngày 3-2-2020 cũng đã có chế tài xử phạt các vi phạm trong
lĩnh vực này...
Vì vậy, đối với những
trường hợp đưa thông tin tố cáo tham nhũng, tiêu cực cần có bằng chứng rõ ràng,
bên cạnh việc làm "video clip" để tố cáo tiêu cực, người dân cần có
đơn gửi tới các cơ quan có thẩm quyền để đề nghị xem xét giải quyết khiếu nại -
tố cáo của mình.
Chỉ có cơ quan chức
năng mới có quyền kết luận người đó có tham nhũng, tiêu cực, vi phạm pháp luật
hay không. Khi chưa có kết luận cuối cùng, người dân không được phát ngôn qui
chụp, khẳng định, làm thay việc giải quyết khiếu nại - tố cáo của cơ quan nhà
nước. Khi đến cơ quan Nhà nước, người dân cần có thái độ hòa nhã, lịch sử, thể
hiện văn hóa nơi công sở; không được gây mất trật tự, dùng điện thoại dí vào
mặt cán bộ tiếp dân để ghi hình, chụp ảnh thể hiện sự thiếu ý thức tôn trọng
người khác.
Về phía cơ quan nhà
nước, khi tiếp công dân cần căn cứ vào Luật tiếp công dân. Cán bộ tiếp công dân
cần có thái độ lịch sự, văn hóa, ứng xử đúng mực với người dân, đồng thời cũng
có quyền từ chối không tiếp nếu công dân có hành vi đe dọa, xúc phạm cơ quan,
tổ chức, đơn vị, người tiếp công dân, vi phạm nội qui tiếp công dân.
NVH
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét