Sách giáo khoa, lỗ hổng trong công tác quản lý

‘Lỗ hổng’ thực nghiệm khi xã hội hóa sách giáo khoa 20 giờ trước CHIA SẺ CHIA SẺ TWEET EMAIL Hai ông Trump, Biden làm gì trong ngày cuối trước bầu cử? Bầu cử Tổng thống 2020: Cuộc đua tốn kém nhất lịch sử nước MỹNăm học 2020 - 2021 là năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về đổi mới Chương trình phổ thông và sách giáo khoa lớp 1 mới. Đây cũng là năm đầu tiên, ngành giáo dục thay đổi phương thức tiếp cận sách giáo khoa phổ thông. Việc thực hiện sách giáo khoa mới có những điểm rất khác so với trước đây, cụ thể chương trình trở thành pháp lệnh và sách giáo khoa là tài liệu. Quá trình biên soạn sách giáo khoa được xã hội hóa hoàn toàn. Xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa là đúng hướng, thông qua xã hội hóa sẽ có nhiều sản phẩm sách giáo khoa tốt nhất, huy động nguồn lực xã cho sách giáo khoa, giảm gánh nặng cho Bộ Giáo dục và Đào tạo. Tuy nhiên, qua một tháng triển khai thực tế đã bắt đầu xuất hiện những vấn đề liên quan đến lượng sách và dư luận hiện tập trung vào sách Tiếng Việt 1, Bộ sách Cánh Diều. Những “hạt sạn”, sai sót của sách này khiến dư luận đặt không ít câu hỏi và nghi ngại khi thực hiện xã hội hóa biên soạn, phát hành sách giáo khoa, nhất là quá trình thực nghiệm. © Được VTC cung cấp TS Lê Thống Nhất - Chuyên gia Giáo dục Theo TS Lê Thống Nhất - Chuyên gia Giáo dục, trước đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo thực nghiệm trên một quy mô, những đối tượng khá là rộng và sau hai năm điều chỉnh, hội thảo liên tục chúng ta mới áp dụng đại trà. Tuy nhiên khi lần đầu tiên xã hội hóa, việc thực nghiệm này lại được giao cho các nhóm tác giả và các công ty xuất bản, mà phần lớn là các công ty cổ phần. Vì vậy không thể nào có điều kiện thực nghiệm theo đúng khoa học giáo dục, họ cũng chỉ dạy ở một vài bài ở một vài nơi mà thôi, không thể đánh giá được toàn bộ chất lượng sách giáo khoa. “Với thời gian ngắn như vậy, với điều kiện công ty cổ phần như vậy thì không thể nào thực nghiệm giống chương trình năm 2000 là thực hiện 2 năm, tổng kết chỉnh sửa, mới đưa đại trà. Hơn nữa ở đây vai trò của Hội đồng thẩm định Quốc gia chưa tới, họ chỉ khuyến cáo về nội dung chưa phù hợp mà không để ý quá trình thẩm định đã “đến nơi đến chốn chưa”, nếu thực nghiệm theo đúng quy trình khoa học giáo dục, sai sót đã không có”, ông Lê Thống Nhất cho biết. Nhà văn Nguyễn Quang Vinh cũng cho rằng, về mặt cơ bản là tất cả những gì dư luận quan tâm, báo chí phản ánh về những lỗi sai sót, “hạt sạn” trong sách Tiếng Việt 1 của nhóm Cánh Diều vừa qua là hoàn toàn đúng, không thể biện minh được. Điều này cho thấy có thể việc thẩm định và thực nghiệm sách giáo khoa chưa thực hiện nghiêm túc, chưa có đánh giá, tổng kết đã áp dụng đại trà. Việc không có sự giám sát các nhóm tác giả, các nhà xuất bản xã hội hóa thực nghiệm sách sẽ “thả trôi” chất lượng sách. “Việc đưa quá nhiều mà lại đưa phỏng theo các truyện ngụ ngôn, các đoạn văn của các nhà văn nước ngoài vào, các nhà biên soạn chỉ chỉnh sửa lại, đoạn văn đọc lên nó vừa vô cảm, không có cảm xúc, nói chung nó không thành câu. Một phương tiện như vậy không thể truyền tải vào cảm xúc của các cháu được”, Nhà văn Quang Vinh nói về những “hạt sạn” trong sách Tiếng Việt 1 của nhóm biên soạn Cánh Diều. © Được VTC cung cấp Một bài tập đọc trong sách Tiếng Việt 1 của nhóm tác gải Cánh Diều gây nhiều tranh cãi. Nhiều phụ huynh có con đang học lớp 1 năm nay cũng cho rằng sách giáo khoa mới phải được thực nghiệm một thời gian, tổng kết, đánh giá kết quả mới nên áp dụng đại trà. Phụ huynh Hoàng Trung Kiên, ngụ Quận 8, TPHCM cho biết: “Tôi xin đề nghị với Bộ Giáo dục là nên xem xét lại và nếu cần là phải đình chỉ ngay. Cần thì nghiệm một huyện hoặc một tỉnh nào đó, lấy đó làm căn bản chứ không thể lấy đại trà ngay, áp lực lên thế hệ trẻ bây giờ, tôi thấy tội cho phụ huynh và học sinh”. Trước những phản ánh và dư luận có ý kiến trái chiều về chất lượng cũng như việc biên soạn sách giáo khoa, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ cho hay, để đảm bảo nâng cao chất lượng, Bộ Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến trong thời gian tới sẽ tập trung vào việc kiểm soát quá trình thực nghiệm sách. “Trước đây, các nhà xuất bản phối hợp với tác giả đi thực nghiệm. Nhưng tới đây sẽ có sự tham gia của Bộ Giáo dục và Đào tạo trong việc phối hợp chỉ đạo cùng các nhà xuất bản thì sẽ hiệu quả hơn.Thứ hai, trong thời gian sắp tới, Bộ sẽ tăng cường khâu thẩm định nội bộ tại các nhà xuất bản. Các nhà xuất bản trước khi gửi bản mẫu hoàn thiện lên Bộ thì đã phải tổ chức thẩm định sơ bộ. Chúng tôi muốn nâng cao chất lượng của các bản mẫu trước khi gửi lên hội đồng thẩm định quốc gia”, ông Độ nói. Xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa là chủ trương đúng đắn, huy động được nguồn lực nhân dân đầu tư cho giáo dục, giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước, tránh độc quyền trong phát hành sách, trong quá trình cạnh tranh sẽ tạo ra được những bộ sách tốt nhất